Teologia starokatolicka

obowiązkowe

w sali

Tematyka zajęć obejmuje podstawowe pojęcia teologiczne i zasady wiary Kościołów starokatolickich Unii Utrechckiej. Studenci nabierają umiejętności w zakresie hermeneutyki podstawowych starokatolickich tekstów teologicznych. Studiujący zdobywają również kompetencje społeczne odnośnie do znajomości i popularyzacji teologii starokatolickiej.

Podczas wykładów i ćwiczeń studiujący poznają główne pojęcia teologiczne i zasady wiary Kościołów starokatolickich zrzeszonych w Unii Utrechckiej. Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawami teologii starokatolickiej odnośnie do rozumienia Objawienia, Pisma Świętego, Tradycji apostolskiej i kościelnej, postanowień synodów kościelnych i soborów powszechnych, podstawowych formuł doktrynalnych (wyznania wiary, dogmatu, nauki ogólnokościelnej i teologicznego poglądu naukowego), nauki o Bogu w Trójcy Jedynym, Jezusie Chrystusie, Duchu Świętym, Maryi Matce Bożej, łasce, zbawieniu, sprawach ostatecznych, sakramentach i Kościele oraz przybliżenie pojęcia ekumenizmu i relacji Kościołów starokatolickich Unii Utrechckiej z innymi Kościołami chrześcijańskimi. Studenci nabierają umiejętności w rozumieniu tekstów teologicznych starego Kościoła i starokatolicyzmu. Studiujący uzyskują też kompetencje społeczne w zakresie znajomości i popularyzacji teologii starokatolickiej.

Bloki tematyczne realizowane na zajęciach:

1.Wiadomości wstępne o teologii

2.Historyczny i teologiczny rodowód starokatolicyzmu

3.Podstawowe decyzje i ukształtowanie się Kościoła starokatolickiego

4.Chrześcijańska i katolicka tożsamość starokatolicyzmu

5.Doktryna Kościołów starokatolickich Unii Utrechckiej dotycząca trynitologii, chrystologii, pneumatologii, mariologii, charytologii, soteriologii, eschatologii i sakramentologii

6.Starokatolicka koncepcja Kościoła

7.Dążenia ekumeniczne starokatolików

Literatura podstawowa:

Bałakier E., Sakramentologia starokatolicka, Warszawa 1990.

Jezierski J. (red.), Maryja w wierze i życiu chrześcijan. Perspektywa polsko i rzymskokatolicka, Olsztyn 2008.

Jezierski J. (red.), Tradycja i kościelne tradycje, Olsztyn 2004.

Kuery U., Kościół starokatolicki. Historia, nauka, dążenia, Tłumaczenie i opracowanie naukowe pod kierunkiem bpa prof. dra hab. Wiktora Wysoczańskiego, Warszawa 1996.

Przedpełski B., Odśrodkowe tendencje reformistyczne Kościoła Rzymskokatolickiego krajów języka niemieckiego w XVIII i XIX stuleciu, Warszawa 2013.

Rabczyński P. (red.), Sukcesja i urząd biskupa. Perspektywa polskokatolicka i rzymskokatolicka, Olsztyn 2018.

Santorski A., Wstęp do teologii, Warszawa 1998.

Stalder K., Problem Filioque w Kościołach starokatolickich i ich teologii, Posłannictwo 1982, nr 3-4, s. 9-22.

Statut Biskupów starokatolickich zjednoczonych w Unii Utrechckiej, w: Beiheft zu IKZ 91 (2001).

Wójtowicz T., Mały Katechizm Kościoła Polskokatolickiego, Warszawa 1984.

Wysoczański W., Historyczne, teologiczne i prawnokościelne podłoże powstania starokatolicyzmu, Rocznik teologiczny ChAT 1992, z. 1, s. 7-57.

Literatura pomocnicza:

Kirche fuer Christen heute. Eine Information ueber die Alt-Katholische Kirche, herausgegeben vom Arbeitskreis Oeffentlichkeitarbeit im KAtholischen Bistum, Berlin 1994.

Rode M., Watykańskie dogmaty z 1870 roku i ich stosunek do państwa i społeczeństwa wówczas i dzisiaj, Kalendarz Katolicki na rok 1982, Warszawa 1982, s. 82-94.

Stalder K., Eklezjologia i natura prawna Unii Utrechckiej, Posłannictwo 1986, nr 3-4, s. 78-98.

Włodarski S., Prymat w Kościele. Starokatolickie studium biblijno-historyczne, Warszawa 1971.

Wójtowicz T., Czym różni są Kościół Polskokatolicki od Kościoła Rzymskokatolickiego, Kalendarz Katolicki na rok 1985, Warszawa 1985, s. 70-81.

Wiedza;

K2_W01 ma pogłębioną wiedzę o wzajemnych relacjach różnych subdyscyplin teologicznych w ramach poszczególnych tradycji wyznaniowych

K2_W02 ma pogłębioną wiedzę o metodach interpretacji teologicznych tekstów źródłowych oraz dzieł sztuki sakralnej

zna metody badań oraz argumentację używaną w subdyscyplinach teologicznych charakterystycznych dla różnych tradycji konfesyjnych

ma wiedzę na temat uwarunkowanych konfesyjnie różnic pomiędzy metodologią i argumentacją używaną w ramach każdej z tradycji wyznaniowych

K2_W03 ma znajomość aktualnego stanu badań nad problematyką podejmowaną i dyskutowaną przez różne tradycje wyznaniowe

K2_W04 zna rozszerzoną terminologię z zakresu badań nad głównymi tradycjami konfesyjnymi

zna terminologię używaną w badaniach historycznych, filozofii, socjologii, historii sztuki i językoznawstwie na poziomie rozszerzonym

zna na poziomie rozszerzonym obcojęzyczną terminologię charakterystyczną dla różnych tradycji konfesyjnych

K2_W06 ma usystematyzowaną i ugruntowaną wiedzę na temat kształtowania się i rozwoju głównych nurtów i szkół teologicznych charakterystycznych dla różnych tradycji konfesyjnych

K2_W07 ma usystematyzowaną i pogłębioną wiedzę na temat genezy, historycznego rozwoju i wzajemnych zależności przedmiotowych i metodologicznych teologii różnych tradycji wyznaniowych od innych nauk humanistycznych

k2_W10 zna i rozumie historyczne, społeczne, kulturowe uwarunkowania wzajemnych relacji pomiędzy różnymi Kościołami a instytucjami państwowymi i społecznymi o podobnym profilu działalności

Umiejętności:

K2_U01 samodzielnie wyszukuje, analizuje, ocenia, selekcjonuje i integruje informacje ze źródeł pisanych i elektronicznych

K2_U02 samodzielnie interpretuje i komentuje teksty źródłowe oraz dzieła sztuki sakralnej, rozpoznaje i merytorycznie ocenia stanowiska oraz argumentację teologów i badaczy reprezentujących różne tradycje konfesyjne

rozpoznaje i charakteryzuje sposoby argumentacji, strategie i techniki retoryczne w historycznych i współczesnych wypowiedziach teologicznych

K2_U03 na podstawie przyswojonej i ugruntowanej wiedzy teologicznej, posługując się odpowiednią metodologią, formułuje własne hipotezy dotyczące doktryn i przejawów życia religijnego charakterystycznych dla poszczególnych tradycji konfesyjnych

K2_U07 potrafi zaprezentować cudze oraz własne hipotezy teologiczne, właściwie i wyczerpująco argumentując i używając do ich prezentacji oraz popularyzacji różnych nośników

K2_U11 samodzielnie zdobywa wiedzę i poszerza umiejętności badawcze oraz potrafi ukierunkowywać innych w tym zakresie

Kompetencje społeczne

K2_K01 zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności

rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego

K2_KO6 przewiduje konsekwencje społeczne i ekumeniczne prezentacji ocen poszczególnych idei teologicznych

K2_K07 dostrzega rolę elementów konfesyjnych w kształtowaniu postaw społecznych, aktywizacji społeczeństwa obywatelskiego, rozwoju kultury, gospodarki i sztuki

a)Metody weryfikacji efektów uczenia się:

-kolokwium ustne zaliczenie na ocenę - W01, W04, W07

-opracowanie dwóch referatów, po jednym w każdym semestrze - W06, U03, U07

-aktywny udział w dyskusji - W03, W05, U11, K01, K06

-czynny udział w ćwiczeniach - W02, W10, U01, U02, K07

b)Kryteria oceniania:

W semestrze zimowym studenci otrzymują zaliczenie przedmiotu na podstawie obecności i aktywności na zajęciach oraz 1 pracy semestralnej, liczącej od 6 do 10 stron maszynopisu.

W semestrze letnim studenci otrzymują zaliczenie przedmiotu na podstawie obecności i aktywności na zajęciach oraz 1 pracy semestralnej, natomiast zaliczenie kolokwium ustnego na ocenę uzyskują na podstawie czterech pytań szczegółowych, ocenianych od 0 do 4 punktów za każdą poprawną odpowiedź; maksymalna liczba punków wynosi 16 punktów; do zdania kolokwium ustnego na ocenę jest wymagane uzyskanie 50 % punktów. System punktowy dla kolokwium ustnego jest następujący:

14-16 punktów - ocena bardzo dobra

11-13 punktów - ocena dobra

8-10 punktów - ocena dostateczna

0-7 punktów - ocena niedostateczna

Student posiadający zgodę Dziekana Wydziału Teologicznego ChAT na Indywidualną organizację studiów jest zobowiązany na początku roku akademickiego zgłosić się do wykładowcy w celu ustalenia charakteru i porządku pracy oraz warunków zaliczenia i zdania kolokwium ustnego na ocenę z przedmiotu