Teologia duchowości

obowiązkowe

w sali

Tematyka zajęć obejmuje zagadnienia z zakresu podstawowych pojęć, metodologii i źródeł oraz dziejów duchowości okresu biblijnego, patrystycznego, średniowiecza, nowożytnego i współczesnego. Studenci nabierają umiejętności w interpretacji tekstów źródłowych czołowych klasyków katolicyzmu w różnych okresach historycznych dotyczących kwestii duchowych nurtujących chrześcijan.

Na wykładach i ćwiczeniach studenci zapoznają się z podstawowymi pojęciami, metodologią i źródłami oraz dziejami duchowości Starego Testamentu, Nowego Testamentu, okresu patrystycznego, średniowiecza, nowożytnego i współczesnego. Celem zajęć jest zapoznanie studiujących z teorią i praktyką duchowości katolickiej oraz jej głównymi przedstawicielami od starożytności do współczesności. Studenci nabierają umiejętności w interpretacji wybranych tekstów źródłowych, należących do spuścizny duchowej i intelektualnej katolicyzmu ze szczególnym uwzględnieniem duchowości ojców Kościoła i pisarzy kościelnych okresu starego niepodzielonego Kościoła pierwszego tysiąclecia.

Najważniejsze bloki tematyczne:

1.Wprowadzenie do teologii duchowości

1.1.Podstawowe pojęcia dotyczące duchowości chrześcijańskiej

1.2.Przedmiot teologii duchowości

1.3.Główne zadania teologii duchowości

1.4.Metody uprawiania teologii duchowości

1.5.Źródła teologii duchowości katolickiej

1.6.Dzieje duchowości katolickiej

1.7.Wkład starokatolicyzmu do teologii duchowości

2.Wybrani klasycy katolickiej teologii duchowości

2.1.Orygenes (185-254)

2.1.1.Życie

2.1.2.dzieła

2.1.3.Duchowość

2.2.Grzegorz z Nyssy (335-394)

2.2.1.Zycie

2.2.2.Dzieła

2.2.3.Duchowość

2.3.Augustyn z Hippony (354-430)

2.3.1.Życie

2.3.2.Pisma

2.3.4.Duchowość

2.4.Grzegorz Wielki (540-604)

2.4.1.Zycie

2.4.2.Pisma

2.4.3.Duchowość

2.5.Bernard z Clairvaux (1090-1153)

2.5.1.Życie

2.5.2.Dzieła

2.5.3.Duchowość

2.6.Hugon od św. Wiktora (1096-1141)

2.6.1.Życie

2.6.2.Dzieła

2.6.3.Duchowość

2.7.Hildegarda z Bingen (1098-1173)

2.7.1.Zycie

2.7.2.Pisma

2.7.3.Duchowość

2.8.Albert Wielki (1200-1280)

2.8.1.Zycie

2.8.2.Pisma

2.8.3.Duchowość

2.9.Bonawentura (1218-1274)

2.9.1.Życie

2.9.2.Dzieła

2.9.3.Duchowość

2.10.Mistrz Eckhart (1260-1328)

2.10.1.Zycie

2.10.2.Dzieła

2.10.3.Duchowość

2.11.Brygida Szwedzka

2.11.1.Zycie

2.11.2.Pisma

2.11.3.Duchowość

2.12.Jan Tauler (1300-1361)

2.12.1.Zycie

2.12.2.Pisma

2.12.3.Duchowość

2.13.Henryk Suzo (1295-1366)

2.13.1.Zycie

2.13.2.Dzieła

2.13.3.Duchowość

2.14.Katarzyna ze Sieny (1347-1380)

2.14.1.Życie

2.14.2.Dzieła

2.14.3.Duchowość

2.15.Tomasz a Kempis (1379-1471)

2.15.1.Życie

2.15.2.Pisma

2.15.3.Duchowość

2.16.Ignacy Loyola (1491-1556)

2.16.1.Życie

2.16.2.Pisma

2.16.3.Duchowość

2.17.Jan od Krzyża (1542-1591)

2.17.1.Życie

2.17.2.Dzieła

2.17.3.Duchowość

2.18.Małgorzata Maria Alacoque (1647-1690)

2.18.1.Zycie

2.18.2.Dzieła

2.18.3.Duchowość

2.19.Alfons Maria de Liguori (1696-1787)

2.19.1.Życie

2.19.2.Pisma

2.19.3.Duchowość

2.20.Anna Katarzyna Emmerich (1774-1824)

2.20.1.Życie

2.20.2.Pisma

2.20.3.Duchowość

2.21.Teresa z Lisieux (1873-1897)

2.21.1.Zycie

2.21.2.Dzieła

2.21.3.Duchowość

2.22.Ojciec Pio z Pietrelciny (1887-1968)

2.22.1.Zycie

2.20.2.Dzieła

2.20.3.Duchowość

Literatura podstawowa:

Antologia mistyczna, Wybór A. Zawada, Kraków 2004.

Aumann J., Zarys historii duchowości, Z włoskiego przełożył ks. J. M. Machniak, Kielce 2007.

Bouyer L., Wprowadzenie do życia duchowego. Zarys teologii ascetycznej i mistycznej, Przełożyła L. Rutowska, Warszawa 1982.

Chmielewski M., ABC duchowości, cz. 1, Warszawa 2016.

Chmielewski M., ABC duchowości, cz. 2, Warszawa 2017.

Chmielewski M., ABC duchowości, cz. 3, Warszawa 2020.

Chmielewski M., Leksykon duchowości katolickiej, Kraków 2002.

Chmielewski M., 101 pytań o życie duchowe, Lublin 1999.

Szkodoń J., Odpowiedzi na 101 pytań o duchowość w życiu codziennym, Kraków 2003.

Tanquerey A., Zarys teologii ascetycznej i mistycznej, Przełożył z oryginału francuskiego ks. P. Mańkowski, arcybiskup enejski, Warszawa 2003.

Wiseman J. A., Historia duchowości chrześcijańskiej. Wybrane zagadnienia, Przekład A. Wojtasik, Kraków 2009.

Literatura uzupełniająca:

Benke C., Historia duchowości chrześcijańskiej w zarysie, Tłumaczenie R. Zajączkowski, Kielce 2009.

Marchetti A., Zarys teologii życia duchowego, Tłumaczenie J. E. Bielecki, t. 1-3, Kraków 1996.

Wiedza:

K2_W02 ma pogłębioną wiedzę o metodach interpretacji teologicznych tekstów źródłowych oraz dzieł sztuki sakralnej

zna metody badań oraz argumentację używaną w subdyscyplinach teologicznych charakterystycznych dla różnych tradycji konfesyjnych

ma wiedzę na temat warunkowanych konfesyjnie różnic pomiędzy metodologią i argumentacją używaną w ramach każdej z tradycji wyznaniowych

K2_W03 ma znajomość aktualnego stanu badań nad problematyką podejmowaną i dyskutowaną przez różne tradycje wyznaniowe

K2_W06 ma usystematyzowaną i ugruntowaną wiedzę na temat kształtowania się i rozwoju głównych nurtów i szkół teologicznych charakterystycznych dla poszczególnych tradycji konfesyjnych

K2_W10 zna i rozumie historyczne, społeczne, kulturowe uwarunkowania wzajemnych relacji pomiędzy różnymi Kościołami a instytucjami państwowymi i społecznymi o podobnym profilu działalności

Umiejętności:

K2_U01 samodzielnie wyszukuje, analizuje, ocenia, selekcjonuje i integruje informacje ze źródeł pisanych i elektronicznych

K2_U03 na podstawie przyswojonej i ugruntowanej wiedzy teologicznej, posługując się odpowiednią metodologią, formułuje własne hipotezy dotyczące doktryn i przejawów życia religijnego charakterystycznych dla poszczególnych tradycji konfesyjnych

K2_U07 potrafi zaprezentować cudze oraz własne hipotezy teologiczne, właściwie i wyczerpująco je argumentując i używając do ich prezentacji oraz popularyzacji różnych nośników

Kompetencje społeczne:

K2_K01 zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego

K2_K07 dostrzega rolę elementów konfesyjnych w kształtowaniu postaw społecznych, aktywizacji społeczeństwa obywatelskiego, rozwoju kultury, gospodarki i sztuki

a)Metody weryfikacji efektów uczenia się:

-praca semestralna w maszynopisie od 6 do 10 stron: W02, W03, W06, W10

-aktywny udział w ćwiczeniach:U01, U03, K01

-czynne uczestnictwo w dyskusji: U07, K07

b)Kryteria oceniania:

-zaliczenie pracy semestralnej w przypadku posiadania specjalistycznej, gruntownej lub podstawowej wiedzy na wybrany temat z zakresu teologii duchowości

-brak zaliczenia pracy semestralnej w przypadku niedostatecznej wiedzy na temat opisywanych zagadnień z teologii duchowości.

Student mający zgodę Dziekana Wydziału Teologicznego ChjAT na Indywidualną Organizację Studiów na początku semestru ma obowiązek zgłosić się do wykładowcy w celu ustalenia charakteru i porządku pracy oraz warunków uzyskania zaliczenia przedmiotu.