Patologie społeczne

obowiązkowe

Celem zajęć jest zaznajomienie studentów z problemami społecznymi, ch diagnozowaniem i pomiarem oraz charakterystyką wybranych współczesnych problemów społecznych.Nabycie umiejętności rozpoznawania przejawów patologii społecznych oraz podstawowych kompetencji w udzielaniu pomocy lub kierowaniu do pomocy specjalistycznej.

mieszany: w sali i zdalnie

Celem przedmiotu jest Zaznajomienie studentów z teoretycznymi podstawami definiowania patologii społecznych. Zapoznanie studentów z podstawową terminologią z zakresu patologii społecznych. Pokazanie we współczesnych społeczeństwach patologii społecznych - wyjaśnienia ich istoty, przyczyn, rozmiarów, społecznych skutków i sposobów zapobiegania tych zjawiskom oraz ograniczania skutków ich występowania. Na zajęciach zostaną przedstawione zarówno kwestie teoretyczne związane z problematyką wykładu, teorie wyjaśniające zjawiska dewiacyjne, jak również rodzaje współcześnie występujących patologii społecznych.

Norma i patologia w zachowaniu, Trudności w odróżnianiu problemów społecznych od zjawisk patologicznych i dewiacyjnych. Zmienność kryteriów stosowanych przez badaczy zjawisk patologicznych. Socjologiczne, prawne, pedagogiczne i psychologiczne spojrzenie na patologię społeczną.

Podstawowe pojęcia: patologia społeczna, zjawiskowe formy patologii społecznych granica tolerancji normy, czynniki ryzyka, socjalizacja, profilaktyka i resocjalizacja.

Przemoc w rodzinie. Pojęcie przemocy. Uwarunkowania. Cykl przemocy. czynniki ryzyka występowania przemocy wobec dziecka w rodzinie. Skala zjawiska. Główne symptomy przemocy.

Agresja wśród młodzieży. Pojęcie agresji i agresywności. Teorie wyjaśniające zachowania agresywne.

Dopalacze. Pojęcie. Typologie. Skala zjawiska. Uwarunkowania uzależnienia. Konsekwencje zażywania dopalaczy. Profilaktyka.

Narkomania. Definicja pojęcia. Historia narkomanii. Etiologia narkomanii. Środki uzależniające i ich działanie opiaty: haszysz i marihuana, halucynogeny, kokaina, amfetamina, ecstasy, barbiturany i benzodiazepiny, inhalanty. Konsekwencje nadużywania środków odurzających.

Korupcja. Pojęcie i istota korupcji. Warunki sprzyjające korupcji. Negatywne skutki. Rozdaje nadużyć.

Zjawiska patologiczne i dewiacyjne generowane głównie przez czynniki mikrospołeczne (kazirodztwo, pedofilia, przemoc w rodzinie, wykorzystywanie seksualne, prostytucja, zaburzenia procesu odżywiania, zachowania autodestrukcyjne).Charakterystyka zachowań patologicznych o złożonej etiologii mikrostrukturalnej i makrostrukturalnej (zachowania agresywne, mobbing, żebractwo, bezdomność, włóczęgostwo, przestępczość zorganizowana, prostytucja, terroryzm).

Literatura obowiązkowa:

Pospiszyl I., Patologie społeczne, PWN, Warszawa 2008

Podgórecki A. /red./, Zagadnienia patologii społecznej PWN, Warszawa 1976

Szymanowski T., Patologia Społeczna. Wybrane problemy Wyd. WSPS Warszawa 1991

Pospiszyl I. , Wybrane problemy patologii społecznej, skrypt dla studentów, Warszawa 2000

Cekiera Cz., Psychoprofilaktyka uzależnień oraz terapia i resocjalizacja osób uzależnionych, Tow. Naukowe KUL, Lublin 1999

Hołyst B. Suicydologia, Wyd. Prawnicze Warszawa 2002

Hołyst B., Kryminologia, LexisNexis, Warszawa 2009

Literatura uzupełniająca:

Gabrysiak J. /red./, Narkotyki ich rodzaje, działanie, skutki nadużywania. Warszawa 2000

Hołyst B., Samobójstwo, Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej, Warszawa-Łódź 1995

Hołyst B., Samobójstwo jako problem kryminologoczny w: Hołyst B., Kryminologia, wyd. Prawnicze PWN, Warszawa 2009

Jarosz M., Samobójstwa. PWN, Warszawa 1997

w zakresie WIEDZY:

PED2A_W11 ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat biologicznych, psychologicznych, społecznych, filozoficznych podstaw kształcenia i wychowania; rozumie istotę funkcjonalności i dysfunkcjonalności, harmonii i dysharmonii, normy i patologii; P7U_W, P7S_WG,

NAU2AR_W01 zna i rozumie zagadnienia w zakresie pedagogiki resocjalizacyjnej, współczesne koncepcje i teorie resocjalizacyjne, działania od izolacji do środowiska otwartego, koncepcje twórczej resocjalizacji jako przykłady oddziaływań destygmatyzujących, podstawy teoretyczne metodyki pracy resocjalizacyjnej i profilaktycznej; P7U_W, P7S_WK,

w zakresie UMIEJĘTNOŚCI:

PED2A_U02 potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów edukacyjnych, opiekuńczo-wychowawczych, kulturalnych, resocjalizacyjnych, pomocowych i terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania działań praktycznych w pracy z wychowankami; P7U_U, P7S_UW,

NAU2 AR_U01 potrafi określać dylematy socjalizacyjne oraz nieprzystosowanie społeczne; analizować koncepcje, teorie, definicje; wykorzystywać współczesne koncepcje i teorie profilaktyczne i resocjalizacyjne; projektować działania od izolacji do środowiska otwartego; prezentować koncepcję twórczej resocjalizacji jako przykładu oddziaływań destygmatyzujących; stosować podstawy teoretyczne metodyki pracy resocjalizacyjnej; P7 U_U, P7 S_UO,

w zakresie KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH:

PED2A_K03 jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i osobistych; wykazuje aktywność w podejmowaniu indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie pedagogiki; angażuje się we współpracę i inicjuje działania na rzecz interesu publicznego; P7U_K, P7S_KO,

NAU2 AR_K02 jest gotowy do komunikowania się i współpracy z otoczeniem oraz aktywnego uczestnictwa w grupach i organizacjach realizujących działania

edukacyjne, profilaktyczne i resocjalizacyjne; P7 U_K, P7 S_KR.

WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

- bieżąca ocena zaangażowania w dyskusję podczas zajęć,

- końcowy egzamin.

Aktywny udział w zajęciach 15%, indywidualna zaliczeniowa prezentacja m-m na wybrany temat 25%, pisemny test zaliczeniowy wykładów 60%