Katechetyka

obowiązkowe

w sali

Cele zajęć:

zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami dydaktyki szczegółowej –

cele, metody, zasady, formy, środki dydaktyczne i treści kształcenia oraz z możliwościami, zastosowania na lekcjach religii z uwzględnieniem specyfiki konfesyjnej;

nabycie umiejętności wyboru, zastosowania i dostosowania metod, form i środków dydaktycznych oraz planowania lekcji religii

Treści zajęć obejmują następujące zagadnienia:

- szczegółowe planowanie, organizowanie i przygotowanie lekcji - analiza: warunków, rzeczowa, dydaktyczna, metodyczna, tworzenie konspektu, scenariusza lekcji. Historyczny rozwój układu lekcji (stopnie formalne, ogniwa), zasady kształcenia z uwzględnieniem specyfiki lekcji religii, elementy składowe i różne typy konspektu lekcji;

- czynniki warunkujące przebieg zajęć (np. atmosfera podczas lekcji, miejsce, czas);

- formy organizacyjne zajęć (praca w grupach, rozmowa w kręgu, praca samodzielna, praca w dwójkach);

- formy i sposoby komunikacji (nauczyciel – uczeń, uczeń – uczeń itp.), przekazywanie wiadomości i komunikacja niewerbalna, prawidłowe formułowanie i zadawanie pytań;

- różnorodność i bogactwo metod pracy podczas lekcji religii i zajęć religijnych: zalety i mankamenty ich stosowania; szczególnie metody aktywizujące; dostosowanie metody do grupy wiekowej oraz możliwości intelektualnych uczniów oraz warunków i tematyki zajęć;

- środki dydaktyczne w nauczaniu religii, przegląd dostępnych środków dydaktycznych; warunki i sposoby zastosowania poszczególnych mediów (opowiadanie, obraz, symbol, piosenka, utwór muzyczny, film, gra);

- podręczniki, materiały i pomoce dydaktyczne w nauczaniu religii; zapoznanie z ofertą rynku księgarskiego;

- ocenianie na lekcji religii, analiza i zebranie wiadomości dotyczące oceniania ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki lekcji religii.

Literatura podstawowa:

Barciński Z., Jak dobrze postawić pytanie główne?, „Katecheta” 2002.

Daniel E. A., Elementarz chrześcijańskiego nauczyciela, Warszawa 1999.

Korgul M., Dydaktyka na lekcjach religii, Wrocław 1998.

Kosińska E., Ocenianie w szkole, krótki poradnik psychologiczny, Kraków 2000.

Kupisiewicz Cz., Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa 1996.

Metody aktywizujące w katechezie, red. Z. Barciński, Z. Maciejewski, N. Nizio, J. Wójcik, Lublin 1998.

Milerski B., Religia a szkoła, Status edukacji religijnej w szkole w ujęciu ewangelickim, Warszawa 1998.

Taraszkiewicz M., Jak uczyć lepiej? Warszawa 1999, s.19-22; 37-64.

Vademecum katechety, Z. Barciński (red.), Kraków – Lublin 2006.

Wantuła A., Zarys katechetyki ewangelickiej, Warszawa 1973, (wybrane rozdziały).

Węglińska M., Jak przygotować się do lekcji? Kraków 1998, s. 77-91.

Literatura uzupełniająca:

Bednarz E., Przewodnik metodyczny dla nauczyciela katechety, Cieszyn 2007.

Ferrero B., Historie, Katecheza w opowiadaniach, Warszawa 1997.

Ferrero B., Przypowieści & opowiadania dla szkoły i katechezy, Warszawa 2000.

Jak opowiadać na lekcjach katechizmu i religii w szkole, red. M. D. Śpiewakowska, R. Szpakowski, Warszawa 1996.

Kasztelan J., ABC katechety w szkole, Kraków 1994.

Lindner J., Meandry nauczania i oceniania, „Dziecko, Rodzina, Kościół” nr 3/2005.

Molicka M., Bajki terapeutyczne, Poznań 1999.

Ocenianie uczniów na katechezie, „Katecheta” 2002.

Pankowska K., Edukacja przez dramę, Warszawa, 1997.

Saller S., Symbole i ich dydaktyka, w: W służbie człowiekowi, red. Z. Marek, Kraków 1991.

Tacher B., Praca małych grup na lekcji, Koszalin 1997. Wprowadzenie do pedagogiki zabawy, red. Elżbieta Kędzior-Niczyporuk, Lublin 2003.

Węglińska M., Jak pracować z obrazkiem? Kraków 2000.

Zellma A., Zastosowanie współczesnego podręcznika dla ucznia w katechezie dzieci i młodzieży, na wybranych przykładach podręczników do nauki religii, „Katecheta” 2002.

*Aktualne artykuły z prasy specjalistycznej i popularnej.

*Aktualnie używane podręczniki do lekcji religii Kościołów, których członkowie studiują w ChAT .

*Wybrane artykuły z czasopism: „Katecheta”, „Religious Education”, Paedagogik und Theologie”.

WIEDZA

K1_W02 - zna i rozumie miejsce danego przedmiotu lub rodzaju zajęć w ramowych planach nauczania na poszczególnych etapach edukacyjnych;

K1_W13 - zna podstawę programową danego przedmiotu, cele kształcenia i treści nauczania przedmiotu lub prowadzonych zajęć na poszczególnych etapach edukacyjnych;

K1_W14 - zna i rozumie konwencjonalne i niekonwencjonalne metody nauczania (metody aktywizujące i metodę projektów, proces uczenia się przez działanie, odkrywanie lub dociekanie naukowe oraz pracę badawczą ucznia), a także zasady doboru metod nauczania typowych dla danego przedmiotu lub rodzaju zajęć;

zna metodykę realizacji poszczególnych treści kształcenia w obrębie przedmiotu lub zajęć, a także organizację pracy w klasie szkolnej i grupach: potrzebę indywidualizacji nauczania, zagadnienie nauczania interdyscyplinarnego, formy pracy specyficzne dla danego przedmiotu lub rodzaju zajęć;

zna sposoby organizowania przestrzeni klasy szkolnej, z uwzględnieniem zasad projektowania uniwersalnego: środki dydaktyczne (podręczniki i pakiety edukacyjne zgodnie z denominacją), pomoce dydaktyczne – dobór i wykorzystanie zasobów edukacyjnych, w tym elektronicznych i obcojęzycznych, edukacyjne zastosowania mediów i technologii informacyjno-komunikacyjnej;

rolę kontroli i oceniania w pracy dydaktycznej; ocenianie i jego rodzaje: ocenianie bieżące, semestralne i roczne, ocenianie wewnętrzne i zewnętrzne; funkcje oceny;

potrzebę kształtowania u ucznia pozytywnego stosunku do nauki, rozwijania ciekawości, aktywności i samodzielności poznawczej, logicznego i krytycznego myślenia, kształtowania motywacji do uczenia się danego przedmiotu i nawyków systematycznego uczenia się, korzystania z różnych źródeł wiedzy, w tym z Internetu, oraz przygotowania ucznia do uczenia się przez całe życie przez stymulowanie go do samodzielnej pracy

UMIEJĘTNOŚCI

K1_U01 - potrafi identyfikować typowe zadania szkolne z celami kształcenia, w szczególności z wymaganiami ogólnymi podstawy programowej, oraz z kompetencjami kluczowymi;

K1_U12 -potrafi dostosować sposób komunikacji do poziomu rozwojowego uczniów oraz dobierać metody pracy klasy oraz środki dydaktyczne, w tym z zakresu technologii informacyjno-komunikacyjnej, aktywizujące uczniów i uwzględniające ich zróżnicowane potrzeby edukacyjne; potrafi skonstruować sprawdzian służący ocenie danych umiejętności uczniów oraz merytorycznie, profesjonalnie i rzetelnie oceniać pracę uczniów wykonywaną w klasie i w domu;

K1_U13 - potrafi identyfikować powiązania treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć z innymi treściami nauczania;

potrafi dobierać metody nauczania do nauczanych treści i zorganizować pracę uczniów;

KOMPETENCJE

K1_K02 - jest gotów do podejmowania działań badawczych i adaptowania metod pracy do potrzeb i różnych stylów uczenia się;

K1_K05 - identyfikuje problemy etyczne związane z własną pracą zawodową, aktywnie współdziała w rozwiązywaniu problemów

K1_K08 - gotów jest do projektowania działań zmierzających do rozwoju szkoły lub placówki systemu oświaty oraz pracy w zespole, pełnienia w nim różnych ról oraz współpracy z nauczycielami, pedagogami, specjalistami, rodzicami lub opiekunami uczniów i innymi członkami społeczności szkolnej i lokalnej

Ocena na zaliczenia to składowa: 20% - obecność na zajęciach (dopuszczalne trzy nieobecności) oraz 80% - prawidłowo przygotowane i przedstawione ćwiczenia z wyznaczonego zakresu środków i metod dydaktycznych.