Podstawy dydaktyki ogólnej

obowiązkowe

Zajęcia stanowią element kształcenia podstawowego na kierunku pedagogika i jednocześnie są obligatoryjnym przedmiotem w zakresie przygotowania do wykonywania zawodu nauczyciela. Z tego względu zajęcia łączą prezentację podstawowych kwestii dydaktyki ogólnej jako teorii pedagogicznej z zagadnieniami praktyki nauczycielskiej.

mieszany: w sali i zdalnie

Zajęcia dostarczają podstawową wiedzę umożliwiającą rozumienie procesu dydaktycznego, stanowiąc teoretyczną podbudowę dla metodyk szczegółowych i zajęć specjalnościowych z pedagogiki. Celem zajęć w szczególności jest: zapoznanie studenta z dydaktyką jako działem pedagogiki wraz z jej podstawowymi kategoriami pojęciowymi i konceptualizacjami; kształtowanie umiejętności odniesienia teorii do praktyki edukacyjnej z uwzględnieniem realiów szkoły polskiej.

Zajęcia obejmują następujące treści programowe:

Dydaktyka jako dział pedagogiki: pojęcie „dydaktyka”; rozwój dydaktyki jako nauki; przedmiot i funkcja dydaktyki ogólnej i dydaktyk szczegółowych; budowa standardowych opracowań z dydaktyki polsko- i niemieckojęzycznej – różne ujęcia dydaktyki; analiza podstawowych pojęć: wychowanie, nauczanie, kształcenie, edukacja.

Podstawowe kategorie pojęciowe teorii kształcenia.

Dialogiczne podstawy edukacji: przesłanki filozoficzne dialogicznego ujęcia edukacji; przejście od filozofii do praktyki edukacyjnej; wpływ relacji uczeń – nauczyciel na jakość procesu kształcenia; idea podmiotowości w edukacji.

Metody nauczania: definicja metod nauczania; różne podziały metod; szczegółowe sposoby pracy nauczyciela z uczniami; zależność metod od form kształcenia, treści i środków; modele dydaktyczne.

Cele edukacyjne: definicja celów edukacyjnych; kategoryzacja celów; sposoby formułowania różnych kategorii celów.

Zasady nauczania: definicja, klasyfikacja i charakterystyka zasad nauczania.

Treści nauczania: definicja treści nauczania; elementy treści nauczania; dobór treści nauczania.

Środki dydaktyczne: klasyfikacja środków dydaktycznych; dobór środków dydaktycznych; współczesne media jako środki dydaktyczne.

Formy organizacji nauczania: klasyfikacja form organizacyjnych nauczania; formy organizacyjne w praktyce edukacyjnej.

Kształcenie zintegrowane i integracyjne: definicja, założenia i cele kształcenia zintegrowanego i integracyjnego; kształcenia zintegrowanego i integracyjnego w praktyce edukacyjnej.

Proces uczenia się i nauczania: wybrane koncepcje uczenia się i nauczania.

System szkolny w Polsce w kontekście porównawczym. Ewaluacja kształcenia szkolnego.

Nauczyciel – status zawodowy: rola zawodowa nauczyciela; wymagane kwalifikacje; stopnie awansu zawodowego; planowanie rozwoju zawodowego.

Literatura podstawowa:

B.D. Gołębniak, Proces kształcenia, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019, s. 857-979.

Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka. Podręcznik akademicki, Impuls, Kraków 2012.

Literatura uzupełniająca:

D. Klus-Stańska, Paradygmaty dydaktyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018.

M. Uljens, Dydaktyka szkolna, w: B. Śliwerski (red.), Pedagogika, GWP, Gdańsk, t. 2, s. 105-252.

*Podstawowe dla danego tematu pozycje bibliograficzne są podawane podczas zajęć.

W zakresie wiedzy:

PED1A_W12 ma uporządkowaną wiedzę na temat teorii wychowania, uczenia się i nauczania oraz innych procesów edukacyjnych

W zakresie umiejętności:

PED1A_U08 potrafi sprawnie posługiwać wybranymiujęziami teoretycznymi w celu analizowania podejmowanych działań praktycznych

W zakresie kompetencji społecznych:

PED1A_K01 ma zaawansowana świadomość poziomu swojej wiedzy rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i dorobku zawodowego, dokonuje krytycznej oceny odbieranych treści, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia z uwzględnieniem zmieniających się potrzeb społecznych.

Sposoby weryfikacji efektów uczenia się: bieżąca ocena pracy studenta w trakcie trwania zajęć, egzamin przedmiotowy.

Metody i kryteria oceniania:

Ocena wiedzy i umiejętności na podstawie prac pisemnych wykonanych na platformie moodle. Ocena kompetencji na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

Wykład jest skorelowany z samodzielną pracą studentów na platformie moodle. Zaliczenie na ocenę ma podstawie aktywności studentów i zadań wykonanych na platformie moodle.

Nie dotyczy