Egzegeza Starego Testamentu

obowiązkowe

mieszany: w sali i zdalnie
w sali
zdalnie

Zajęcia mają na celu pogłębienie wiadomości dotyczących klasycznych starotestamentowych metod egzegetycznych, tj. metody historyczno-krytycznej. Do tego celem zajęć jest zapoznanie studentów z lingwistycznymi metodami analizy Starego Testamentu.

Studenci pogłębiają i rozwijają umiejętności samodzielnej, metodycznie kontrolowanej interpretacji tekstów starotestamentowych (Biblii Hebrajskiej).

Zajęcia mają na celu pogłębienie wiadomości dotyczących klasycznych starotestamentowych metod egzegetycznych, tj. metody historyczno-krytycznej. Do tego celem zajęć jest zapoznanie studentów z lingwistycznymi metodami analizy Starego Testamentu (teoriami analizy lingwistycznej i używanymi w niej pojęciami), z miejscem analizy lingwistycznej w egzegezie i powiązaniem jej z metodami historyczno-krytycznymi. Studenci na przykładach będą łączyć różne metody egzegetyczne w zależności od rodzaju analizowanego tekstu. Studenci pogłębiają i rozwijają umiejętności samodzielnej, metodycznie kontrolowanej interpretacji tekstów starotestamentowych oraz na podstawie dokonanej interpretacji wyprowadzają wnioski istotne dla pozostałych dyscyplin biblistycznych np. teologii ST.

Literatura podstawowa:

1. Źródła: Biblia Hebraica Stuttgartensia, Stuttgart 51997; Septuaginta, red. A. Rahlfs, Stuttgart 1982; Biblia sacra iuxta vulgatam versionem, wyd. R. Weber, Stuttgart 1969.

2. Słowniki języka hebrajskiego i gramatyki: Koehler L., Baumgartner W., Hebräisches und aramäisches Lexikon zum Alten Testament, neu bearbeitet von W. Baumgartner, J.J. Stamm und B. Hartmann, Leiden i in. 1995; Koehler L., Baumgartner W., Lexicon in Veteris Testamenti Libros, Leiden 1953-1985; Koehler L., Baumgartner W., Stamm J.J., Wielki słownik hebrajsko-polski i aramejsko-polski Starego Testamentu (tyt. oryg. The Hebrew and Aramaic Lexicon of the Old Testament, red. naukowy wyd. polskiego P. Dec), t. I-II, Prymasowska Seria Biblijna, Warszawa 2008; Abramowiczówna Z. (red.), Słownik grecko-polski, Warszawa 1965; Rehkopf F., Septuaginta-Vokabular, Göttingen 1989; Gesenius W., Hebräische Grammatik, nowo opracowana przez E. Kautzscha, Leipzig 281909, wydawane w Gesenius-Kautzsch-Bergsträsser, Hebräische Grammatik, Hildesheim i in. 1991 (przekład angielski: Gesenius’ Hebrew Grammar as edited and enlarged by the late E. Kautzsch. Second English edition revised in accordance with the twenty-eighth German edition [1909] by E.A. Cowley, Oxford 1910, 1949).

3. Podręczniki: Slawik J., Egzegeza Starego Testamentu. Wprowadzenie do metod egzegetycznych, Warszawa 2004; Utzschneider H., Nitsche S.A., Arbeitsbuch literaturwissenschaftliche Bibelauslegung. Eine Methodenlehre zur Exegese des Alten Testaments, Gütersloh 2001; Synowiec, J.St., Gatunki literackie w Starym Testamencie, Kraków 2003.

4. Słowniki teologiczne: Jenni E., Westermann C. (wyd.), Theologisches Handwörterbuch zum Alten Testament, München-Zürich 1984 (tłumaczenie angielskie Theological Lexicon of the Old Testament, tłum. M.E. Biddle, Peabody 1997); Praktyczny słownik biblijny, red. A. Grabner-Haider, Warszawa 1994; Theologisches Wörterbuch zum Alten Testament,, ed. G. J. Botterweck, H. Ringgren, t. 1-8, Stuttgart, Berlin, Köln, Mainz 1977-1995.

Literatura uzupełniająca:

Lohfink G., Rozumieć Biblię. Wprowadzenie do krytyki form literackich, Warszawa 1987; Mitosek Z., Teorie badań literackich, Warszawa 1998; Meynet R., Wprowadzenie do hebrajskiej retoryki biblijnej, Myśl teologiczna 30, Kraków 2001; Rad G. von, Teologia Starego Testamentu, Warszawa 1986; Romaniuk K., Wprowadzenie do krytyki tekstu Starego i Nowego Testamentu, Poznań i in. 1975; Romaniuk K., Wprowadzenie metodologiczne do Nowego Testamentu, Sprawy Biblijne z. XVIII, Poznań-Warszawa-Lublin 1966; Romaniuk K., Morfokrytyka i historia redakcji, Warszawa 1983; Schmidt W.H., Wprowadzenie do Starego Testamentu, Bielsko-Biała 1997; Schneider W., Grammatik des biblischen Hebräisch. Ein Lehrbuch, München 61985; Starożytny Izrael. Od czasów Abrahama do zburzenia Jerozolimy przez Rzymian, red. H. Shanks, Warszawa 22007; Warzecha J., Historia dawnego Izraela, Warszawa 2005;

Kittel W. (wyd.), Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament, t.1-9, Stuttgart i in. 1933-1973 (angielskie tłumaczenie Theological Dictionary of the New Testament, t.1-10, tłum. G.W. Bromiley, Grand Rapids 1976); Encyklopedia biblijna, red. P.J. Achtemeier, Warszawa 1999; Słownik wiedzy biblijnej, red. B.M. Metzger, M.D. Coogan, Warszawa 1996.

Wiedza:

K2_W01 dogłębnie rozumie znaczenie wpływu interpretacji biblijnej na kształtowanie się głównych kierunków refleksji teologicznej

K2_W02 ma gruntowną, wieloaspektową i podbudowaną teoretycznie znajomość metod interpretacji tekstu biblijnego

zna dogłębnie historię interpretacji ST i NT oraz główne nurty teologii biblijnej

K2_W07 ma rozszerzoną i teoretycznie uporządkowaną wiedzę o związkach egzegezy biblijnej, teologii ST i teologii NT z historią, historią religii i socjologią religii

dogłębnie zna i rozumie powiązania metodologiczne egzegezy biblijnej z metodologią stosowaną w badaniach literackich

ma rozszerzoną wiedzę na temat miejsca interpretacji biblijnej w ogólnej hermeneutyce filozoficznej

Umiejętności:

K2_U01 samodzielnie wyszukuje, selekcjonuje i integruje informacje ze źródeł pisanych i elektronicznych

K2_U02 samodzielnie interpretuje i komentuje teksty ST i NT, dobierając właściwe metody egzegetyczne

potrafi identyfikować strategie intertekstualne

samodzielnie identyfikuje, analizuje i krytycznie ocenia złożone argumenty teologiczne w zakresie biblistyki, uwzględniając historyczny wymiar tej subdyscypliny

K2_U03 potrafi formułować hipotezy badawcze w zakresie egzegezy biblijnej i jej uzasadniać, posługując się wiedzą metodologiczną, teologiczną oraz literaturą przedmiotu

K2_U04 potrafi napisać własne opracowanie interpretacji wybranego tekstu biblijnego lub problemu biblistycznego, uwzględniając współczesny stan wiedzy

Kompetencje:

K2_K01 zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego

K2_K02 uznaje znaczenie wiedzy i gotów jest współpracy z ekspertami na potrzeby działań badawczych i realizacji zadań związanych z pracą zawodową

K2_K05 wykazuje aktywność indywidualną i inicjuje działania zespołowe w celu praktycznego wykorzystania badań egzegetycznych

Metody weryfikacji efektów kształcenia:

aktywność w trakcie ćwiczeń i przygotowanie się do ćwiczeń - K2_W01 K2_W07 K2_U03 K2_K01 K2_K02

praca egzaminacyjna - K2_W02 K2_U01 K2_U02 K2_U04 K2_K05

Zaliczenie wykładów na podstawie obecności (dopuszczalne 2 nieusprawiedliwione nieobecności), ćwiczeń na podstawie obecności (dopuszczalne 2 nieusprawiedliwione nieobecności), przygotowania do zajęć i aktywności na zajęciach. Egzamin polegający na napisaniu pracy egzegetycznej poświęconej wskazanej perykopie biblijnej.

Egzamin 50%, obecność na wykładach i ćwiczeniach 20%, 30% przygotowanie do ćwiczeń i aktywny udział w ćwiczeniach.

Zasady oceniania pracy egzaminacyjnej:

ocena 2: brak podstawowej wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie wytyczonym przez cele przedmiotu, nieumiejętność prawidłowego przetłumaczenia tekstu biblijnego, niezrozumienie aparatu krytycznego, nieznajomość metod egzegetycznych;

ocena 3: zadawalająca wiedza, umiejętności i kompetencje w zakresie wytyczonym przez cele przedmiotu;

ocena 4 gruntowna wiedza, umiejętności i kompetencje w zakresie wytyczonym przez cele przedmiotu;

ocena 5 pogłębiona i poszerzona w wyniku własnych studiów i poszukiwań wiedza umiejętności i kompetencje w zakresie wytyczonym przez cele przedmiotu.

Student posiadający zgodę na indywidualną organizację studiów (IOS) obowiązkowo na początku semestru zgłasza się do nauczyciela akademickiego w celu ustalenia indywidualnego toku pracy i zasad uzyskania zaliczeń

mieszany: w sali i zdalnie
w sali
zdalnie

mieszany: w sali i zdalnie
w sali
zdalnie