Teologia duchowości

obowiązkowe

w sali

Tematyka zajęć obejmuje zagadnienia z zakresu podstawowych pojęć, zadań, metodologii, źródeł, dziejów i głównych przedstawicieli teologii duchowości katolickiej w poszczególnych okresach historycznych od czasów biblijnych do współczesności.

Na wykładach i ćwiczeniach studenci poznają podstawowe terminy, zadania, metodologię i źródła duchowości starokatolickiej oraz dzieje i najważniejszych reprezentantów duchowości okresu biblijnego, patrystycznego, wieków średnich, czasów nowożytnych i współczesnych z uwzględnieniem założeń i przedstawicieli starokatolickiej teologii duchowości. Celem zajęć jest zapoznanie studiujących z teorią i praktyką duchowości katolickiej oraz życiem, pismami i duchowością najbardziej znanych teologów chrześcijańskich kręgu katolickiego, szczególnie ojców Kościoła i pisarzy kościelnych okresu patrystycznego. Studenci nabierają umiejętności w interpretacji wybranych tekstów źródłowych dotyczących realizacji życia duchowego autorstwa dawnych i późniejszych teologów katolickich. Uczestnictwo studiujących w zajęciach umożliwia zdobycie dojrzałych kompetencji społecznych w zakresie prowadzenia prawidłowego życia duchowego w zgodności z Bogiem, innymi ludźmi i samym sobą.

Główne bloki tematyczne:

1.Wprowadzenie do teologii duchowości

1.1.Podstawowe pojęcia w teologii duchowości chrześcijańskiej

1.2.Przedmiot teologii duchowości

1.3.Główne zadania teologii duchowości

1.4.Metody uprawiania teologii duchowości

1.5.Żródla teologii duchowości

1.6.Dzieje duchowości katolickiej

1.7.Wkład starokatolicyzmu do teologii duchowości

2.Wybrani klasycy katolickiej teologii duchowości

2.1.Orygenes (185-254)

2.1.1.Życie

2.1.2.Dzieła

2.1.3.Duchowość

2.2.Grzegorz z Nyssy (335-394)

2.2.1.Życie

2.2.2.Dzieła

2.2.3.Duchowość

2.3.Augustyn z Hippony (354-430)

2.3.1.Życie

2.3.2.Pisma

2.3.3.Duchowość

2.4.Grzegorz Wielki (540-604)

2.4.1.Życie

2.4.2.Pisma

2.4.3.Duchowość

2.5.Bernard z Clairvaux (1090-1153)

2.5.1.Życie

2.5.2.Dzieła

2.5.3.Duchowość

2.6.Hugon od św. Wiktora (1096-1141)

2.6.1.Życie

2.6.2.Dzieła

2.6.3.Duchowość

2.7.Hildegarda z Bingen (1098-1173)

2.7.1.Życie

2.7.2.Pisma

2.7.3.Duchowość

2.8.Albert Wielki (1200-1280)

2.8.1Życie

2.8.2.Pisma

2,8.3.Duchowość

2.9.Bonawentura (1218-1274)

2.9.1.Życie

2.9.2.Dzieła

2.9.3.Duchowość

2.10.Mistrz Eckhart (1260-1328)

2.10.1.Życie

2.10.2.Dzieła

2.10.3.Duchowość

2.11.Brygida Szwedzka (1302-1344)

2.11.1.Życie

2.11.2.Pisma

2.11.3.Duchowość

2.12.Jan Tauler (1300-1361)

2.12.1.Życie

2.12.2.Pisma

2.12.3.Duchowość

2.13.Henryk Suzo (1295-1366)

2.13.1.Życie

2.13.2.Dzieła

2.13.3.Duchowość

2.14.Katarzyna ze Sieny (1347-1380)

2.14.1.Życie

2.14.2.Dzieła

2.14.3.Duchowość

2.15.Tomasz a Kempis (1379-1471)

2.15.1.Życie

2.15.2.Pisma

2.15.3.Duchowość

2.16.Ignacy Loyola (1491-1566)

2.16.1.Życie

2.16.2.Pisma

2.16.3.Duchowość

2.17.Jan od Krzyża (1542-1591)

2.17.1.Życie

2.17.2.Dzieła

2.17.3.Duchowość

2.18.Małgorzata Maria Alacoque (1647-1690)

2.18.1. Życie

2.18.2.Dzieła

2.18.3.Duchowość

2.19.Alfons Maria de Liguori (1696-1787)

2.19.1.Życie

2.19.2.Pisma

2.19.3.Duchowość

2.20.Anna Katarzyna Emmerich (1774-1824)

2.20.1.Życie

2.20.2.Pisma

2.20.3.Duchowość

2.21.Teresa z Lisieux (1873-1897)

2.21.1.Życie

2.21.2.Dzieła

2.21.3.Duchowość

2.22.Ojciec Pio z Pietrelciny (1887-1968)

2.22.1. Życie

2.22.2.Dzieła

2.22.3.Duchowość

Literatura podstawowa:

Antologia mistyczna, Wybór A. Zawada, Kraków 2004.

Aumann J., Zarys historii duchowości, Z włoskiego przełożył ks. J. Machniak, Kielce 2007.

Boff C. M., Wprowadzenie do medytacji. Poradnik, Przekład z języka włoskiego M. Osocha, Kraków 2010.

Borirello L., Muro R. Di, Fenomeny mistyczne. Słownik, Tłumaczenie K. Stopa, Kielce 2018.

Bouyer L., Wprowadzenie do życia duchowego. Zarys teologii ascetycznej i mistycznej, Przełożyła l. Rutowska, Warszawa 1982.

Chmielewski M., ABC duchowości, cz. I, Warszawa 2016.

ChmielewskiM., ABC duchowości, cz. II, Warszawa 2017.

Chmielewski M., ABC duchowości, cz. III, Warszawa 2020.

Chmielewski M., Leksykon duchowości katolickiej, Kraków 2002.

Chmielewski M., 101 pytań o życie duchowe, Lublin 1999.

Szkodoń J., Odpowiedzi na 101 pytań o duchowość w życiu codziennym, Kraków 2003.

Tanquerey A., Zarys teologii ascetycznej i mistycznej, t. I-II, Przełożył z oryginału francuskiego ks. P. Mańkowski, arcybiskup enejski, Warszawa 2003

Wiseman J. A., Historia duchowości chrześcijańskiej. Wybrane zagadnienia, Przekład A. Wojtasik, Kraków 2009.

Literatura uzupełniająca:

Bancroft A., Współcześni mistycy i mędrcy, Tłumaczyła M. Kuźniak, Warszawa 1991.

Marchett, Zarys teologii życia duchowego, t. 1-3, Tłumaczenie J. E. Bielecki, Kraków 1996.

Merton T., Mistyka chrześcijańska. Trzynaście spotkań ze słynnym trapistą, Przełożyli G. Gomola i A. Gomola, Poznań 2019.

Misiurek J., Historia i teologia polskiej duchowości katolickiej, t. I (wieki X-XVII) - Lublin 1994, t. II (wieki XVII-XIX) - Lublin 1998, t. III (wiek XX) - Warszawa 2000.

Urbański S., Mistycy w Kościele, Warszawa 2016.

Urbański S., Mistyczny świat ducha, Warszawa 2000.

Wiedza:

K1_W02 ma podstawową wiedzę na temat bieżącego stanu badań w teologii starokatolickiej

zna i rozumie różne kierunki i towarzyszące im problemy w rozwoju współczesnej teologii starokatolickiej

zna w zaawansowanym stopniu stan badań wybranej problematyki z zakresu teologii starokatolickiej

K1_W03 zna na poziomie zaawansowanym terminologię z zakresu pojęć stosowanych w dogmatyce starokatolickiej

zna terminologie filozoficzną z zakresu nauk o religii i psychologii człowieka

K1_W05 potrafi dokonywać samodzielnej interpretacji tekstu teologicznego

zna i dogłębnie rozumie metody badawcze i sposoby argumentacji stosowane w teologii starokatolickiej

K1_W08 zna i rozumie w stopniu podstawowym genezę i historyczny rozwój teologii starokatolickiej

zna i rozumie w stopniu podstawowym metodologiczne powiązania teologii starokatolickiej z innymi naukami humanistycznymi (nauki językowe, filozofia, psychologia, socjologia, nauki historyczne)

ma podstawową wiedzę na temat elementów pracy źródłoznawczej, w tym krytyki źródeł oraz metodologii nauk historycznych

ma podstawową wiedzę o warsztacie historii dogmatów i teologii oraz o tożsamości Kościołów w kontekście warsztatów nauk historycznych

K1_W11 zna i rozumie w stopniu podstawowym historyczne uwarunkowania relacji pomiędzy Kościołami oraz wpływu instytucji państwowych i życia społecznego na doktrynę kościelną

zna w stopniu podstawowym przebieg relacji interkonfesyjnych w wymiarze historycznym

Umiejętności:

K1_U01 potrafi wyszukać i dobierać informacje ze źródeł pisanych i elektronicznych oraz krytycznie je oceniać

K1_U03 wykorzystuje wiedzę z zakresu teologii starokatolickiej, w tym fundamentalnej do interpretacji tekstów należących do subdyscyplin teologii

potrafi krytycznie w sposób racjonalny odnieść się do różnych stanowisk teologicznych

K1_U04 potrafi w zakresie podstawowym dokonywać krytyki źródeł i stosowanych w nich technik retorycznych oraz ujawniać powiązania pomiędzy źródłami i celowość takich zabiegów u producentów źródeł

Kompetencje społeczne:

K1_K01 krytycznie ocenia zakres posiadanej wiedzy i umiejętności i rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego

K1_K02 interesuje się współczesnymi koncepcjami, kierunkami i rozwiązaniami z zakresu teologii starokatolickiej oraz ich realnym wpływem na życie społeczno-religijne i kulturalne

K1_U05 rozpoznaje i stara się zrozumieć etyczne aspekty życia duchowego w kontekście multireligijności oraz postępującej laicyzacji i sekularyzacji

a)Metody weryfikacji efektów uczenia się:

-pisemna praca zaliczeniowa od 6 do 10 stron: W02, W03, W06, W10

-czynny udział w ćwiczeniach: U01, U03, K01

-aktywny udział w dyskusji: U07, K07

b)Kryteria oceniania:

-zaliczenie pracy pisemnej w przypadku posiadania specjalistycznej; gruntownej lub podstawowej wiedzy na wybrany temat z zakresu teologii duchowości

-brak zaliczenia pisemnej pracy semestralnej w przypadku niedostatecznej wiedzy na temat opisywanych zagadnień z teologii duchowości.

Zaliczenie przedmiotu na podstawie obecności na zajęciach (wykładach i ćwiczeniach) oraz pracy semestralnej w maszynopisie, liczącej od 6 do 10 stron. Dozwolone są dwie nieobecności w semestrze.

Student mający zgodę Dziekana Wydziału Teologicznego ChAT na Indywidualną Organizację Studiów na początku semestru letniego ma obowiązek zgłosić się do wykładowcy w celu ustalenia charakteru i porządku pracy oraz warunków zaliczenia przedmiotu.