Egzegeza Nowego Testamentu

obowiązkowe

Egzegeza Nowego Testamentu WT-S1-Tps-ENT5

w sali

Studenci kontynuują zdobywanie wiedzy w zakresie zasad interpretacji tekstu Pisma Świętego, nabywają umiejętność samodzielnego badania i interpretowania tekstów Nowego Testamentu oraz krytycznego korzystania z literatury przedmiotu.

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z prawosławnym podejściem do Pisma Świętego, z jego wspólnotowym charakterem oraz duchowym wymiarem na przykładzie egzegezy Ewangelii według św. Łukasza.

Prawosławne podejście do Pisma Świętego cechuje między innymi holistyczne badanie, obejmujące historyczny, literacki i teologiczny aspekt w krytycznym ujęciu - poszukującym prawdy na zasadzie rozróżnienia prawdy i fałszu. Pismo posiada kościelny, wspólnotowy wymiar i wraz z Tradycją Świętą stanowi dynamiczną rzeczywistość wzajemnej relacji Boga i ludzi. Również egzystencjalny, duchowy wymiar Pisma Świętego jest przedmiotem prawosławnej egzegezy.

Zajęcia obejmują egzegezę, interpretację i aktualizację tekstu Ewangelii według św. Łukasza z wykorzystaniem niektórych założeń krytyki tekstu, krytyki literackiej i metod teologicznych.

Literatura podstawowa:

- The Greek New Testament, ed. K. Aland, M. Black, C.M. Martini, United Bible Societies 1983;

- Grecko-polski Nowy Testament: wydanie interlinearne z kodami gramatycznymi, tum. R. Popowski, M. Wojciechowski, Warszawa 1994;

- Remigiusz Popowski, Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu: wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł, kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych, Warszawa 1997;

- Jan Flis, Metodologia Nowego Testamentu, Pelplin 1994;

- Werner G. Jeanrond, Hermeneutyka teologiczna: Rozwój i znaczenie, tłum. M. Borowska, Kraków 1999;

- Hugolin Langkammer, Metodologia Nowego Testamentu, Opole 1991;

- Janusz Czerski, Metodologia Nowego Testamentu (OBT 126), Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UO, Opole [1997] 2012;

- Stefan Szymik, Współczesne modele egzegezy biblijnej, Wydawnictwo KUL, Lublin 2013;

- Ks. Roman Bartnicki, Kinga Kłósek, Metody interpretacji Nowego Testamentu. Wprowadzenie, Wydawnictwo Petrus, Kraków 2014;

-- Ewangelia według św. Łukasza: Wstęp – przekład z oryginału: Komentarz, Feliks Gryglewicz, Poznań-Warszawa 1974;

- Św. Ambroży, Wykład Ewangelii według św. Łukasza, tłum. W. Szołdrski, Warszawa 1977;

- Robert J. Harris, Ewangelia według świętego Łukasza, [w:] Katolicki komentarz biblijny, red. nauk. R.E. Brown, J.A. Fitzmyer, R.E. Murthy, red. nauk. wyd. polskiego W. Chrostowski, Warszawa 2001, s. 1034-110;

- Samuel O. Abogunrin, Ewangelia według św. Łukasza, [w:] Międzynarodowy Komentarz do Pisma Świętego: Komentarz katolicki i ekumeniczny na XXI wiek, red. nauk. W.R. Farmer, red. nauk. wyd. polskiego W. Chrostowski, Warszawa 2000, s. 1239-1301;

- Orygenes, Homilie o Ewangelii św. Łukasza, tłum. S. Kalinowski, ATK Warszawa 1986.

- Św. Ambroży, Wykład Ewangelii według św. Łukasza, tł. W. Szołdrski, ATK Warszawa 1977;

- Блаженный Феофилакт Болгарский, Толкование на Евангелие от Луки;

https://azbyka.ru/otechnik/Feofilakt_Bolgarskij/tolkovanie-na-evangelie-ot-luki/

- Профессор Александр Павлович Лопухин, Толковая Библия,

Толкование на Евангелие от Луки.

https://azbyka.ru/otechnik/Lopuhin/tolkovaja_biblija_53/

Literatura uzupełniająca:

- Elena Bosetti, I wyjaśniał im Pisma. Komentarz do Ewangelii wg św. Łukasza, tłum. J. Curyło, Kraków 2009;

- William Berclay, Ewangelia św. Łukasza, tłum. K. Wiązowski, Warszawa 1984;

- Andrzej Kowalczyk, Geneza Ewangelii Łukasza, Pelplin 2006;

- Roman Bartnicki, Ewangelie synoptyczne: geneza i interpretacja, Warszawa 2003.

WIEDZA

K1_W02 - zna bieżący stan badań w zakresie głównych subdyscyplin teologicznych, a w zaawansowanym stopniu wybranej problematyki teologicznej

K1_W03 - zna terminologię teologiczną na poziomie zaawansowanym oraz podstawową terminologię z zakresu pokrewnych dyscyplin

K1_W04 - zna podstawową terminologię egzegetyczną i teologiczną w wybranym języku obcym

K1_W05 - zna i rozumie w stopniu zaawansowanym metody interpretacji tekstu teologicznego

K1_ W07 - ma uporządkowaną wiedzę o głównych kierunkach teologicznych, w aspekcie historycznym oraz rozumie ich argumentację teologiczną

K1_W08 - zna i rozumie miejsce i znaczenie teologii w relacji do innych nauk oraz we współczesnym dyskursie humanistycznym, a także specyfikę przedmiotową i metodologiczną teologii

UMIEJĘTNOŚCI

K1_U01 - potrafi wyszukać i dobierać informacje ze źródeł pisanych i elektronicznych oraz krytycznie je oceniać

K1_U02 - samodzielnie interpretuje i komentuje teksty Nowego Testamentu, dobierając właściwe metody badawcze

K1_U03 - wykorzystuje wiedzę na temat metod stosowanych w egzegezie NT w krytycznej analizie argumentacji i poglądów innych autorów

formułuje uzasadnione metodologicznie interpretacje tekstów NT oraz koncepcje teologiczne oparte na tekstach NT

K1_U05 – potrafi poprawnie formułować w mowie i na piśmie opracowania zagadnień teologicznych, odwołując się do materiałów źródłowych oraz różnych koncepcji teologicznych oraz stosując specjalistyczną terminologię

K1_U06 - potrafi w sposób krytyczny prezentować różne interpretacje tekstów NT, posługując się odpowiednią metodologią i literaturą przedmiotu

potrafi przedstawiać własne interpretacje tekstu NT, używając argumentacji opartej na odpowiednio dobranej metodologii i odnosząc się do innych poglądów i stanowisk

K1_U07 - samodzielnie korzysta z literatury egzegetycznej i teologicznej w wybranym języku obcym

K1_U10 – potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności badawcze i pedagogiczne, planuje i realizuje własne uczenie się z wykorzystaniem różnych źródeł, w tym obcojęzycznych, i technologii

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

K1_K01 – krytycznie ocenia zakres posiadanej wiedzy i umiejętności i rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego

K1_K06 – ma świadomość znaczenia polskiego i światowego dziedzictwa teologicznego, zarówno w aspekcie teoretycznym, jak i praktycznym, dla rozwoju kulturowego i społecznego oraz dba o to dziedzictwo

Zaliczenie wykładu na podstawie obecności (dwie dopuszczalne nieobecności w semestrze); zaliczenie ćwiczeń na podstawie obecności na zajęciach (dwie dopuszczalne nieobecności w semestrze) i przygotowania do ćwiczeń.

Semestr kończy się egzaminem; na ocenę końcową składają się następujące elementy: obecność na wykładach - 20%, obecność i przygotowanie do ćwiczeń - 30%, ocena z egzaminu – 50%.