Metodyka edukacji przyrodniczej i społecznej we wczesnej edukacji dziecka

obowiązkowe

I. Cel zajęć:

1. Przypomnienie wiadomości teoretycznych.

2. Planowanie zajęć do zrealizowania z dziećmi w wieku od 3 do 9 r. ż. uwzględniających edukację przyrodniczą i społeczną z wykorzystaniem mediów dydaktycznych.

3. Metodyczne przykłady, praktyczne rozwiązania i zadania przyczyniające się do rozwoju wiedzy o społeczeństwie, wychowania rodzinnego, środowiskowego, patriotycznego i obywatelskiego, przekazanie podstawowej wiedzy o faunie i florze w Polsce i na świecie, ekologii, zagadnieniach geograficznych, historycznych oraz dbania o zdrowie swoje i innych, w tym również podstawowych zasad racjonalnego odżywiania się.

II. Wykorzystanie na zajęciach aktualnych zeszytów ćwiczeń, elementarzy, podręczników i przewodników metodycznych.

III. Przekazywana wiedza na zajęciach praktycznych - realizacja scenariuszy zajęć (całych lub wybrane fragmenty) będzie włączać w/w pozycje.

w sali

Podstawowym celem zajęć jest:

- przygotowanie studenta do projektowania zajęć z edukacji przyrodniczej i społecznej w przedszkolu i w klasach I-III szkoły podstawowej (na podstawie zdobytej wiedzy teoretycznej),

- zdobycie wiedzy, jak organizować sytuacje edukacyjne umożliwiające dzieciom w wieku 3- 9 lat eksplorację, badania i doświadczenia w środowisku,

- przygotowanie do wykonywania doświadczeń i eksperymentów (demonstracja, eksperyment kierowany, eksperyment samodzielny) przez dzieci (przyrodniczych, fizycznych) oraz umiejętnego ich omówienia,

- przygotowanie do działań odkrywczych, podejmowania odpowiednich i najlepszych decyzji oraz umiejętność zarządzania czasem, miejscem "pracy"

Student po zakończeniu zajęć powinien: umieć opisać cele edukacji przyrodniczej i społecznej, opisać zasady nauczania edukacji przyrodniczej i społecznej i wskazać ich praktyczne egzemplifikacje, opisać proces kształtowania pojęć przyrodniczych i społecznych; umieć zaplanować i przeprowadzić różne eksperymenty; rozumieć i praktykować przedsiębiorczość; umieć myśleć naukowo; umieć analizować programy nauczania i podręczniki ze szczególnym naciskiem na treści społeczno-przyrodnicze, zastosować różnorodne metody, formy pracy, środki dydaktyczne uwzględniając potrzeby i możliwości dziecka oraz specyfiki zajęć przedszkolnych i wczesnoszkolnych, potrafić dokonać przeglądu poziomu wiedzy, opracować i przedstawić scenariusz zajęć z prezentacją metodycznego przykładu pracy z przedszkolakami/uczniami (konkretne „rozwiązanie”).

Literatura podstawowa

Budniak A. Edukacja społeczno-przyrodnicza dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym. Podręcznik dla studentów, Impuls, Kraków 2010

Dymara B., Michałowski S., Wollman-Mazurkiewicz L. Dzieci w świecie przyrody – książka do wychowania proekologicznego, Impuls, Kraków 2010

Frątczak, E. F. Edukacja komunikacyjno-drogowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Warszawa 1993

Gutowska. H. Środowisko społeczno-przyrodnicze w kl. 1-3, WSiP, Warszawa 1985

Kotowska M. Rymowanki wrażliwe na tematy kłopotliwe. Wiersze terapeutyczne dla dzieci, Impuls, Kraków 2011

Kraszewska M. Środowisko. Karty pracy klasy 1-3, Wyd. WIR, Kraków 2006

Kraszewska M., Korzeniowska M. Wiem, co jem. Ćwiczenia z zakresu zdrowego odżywiania dla klas 1-3 szkoły podstawowej, Wyd. WIR, Kraków 2009

Literatura dodatkowa

Adamek J. (red.) Nauczyciel i uczeń w edukacji zintegrowanej w kl. I-III, Kraków 2002

Al-Khamisy D. Edukacja przedszkolna a integracja społeczna, Kraków 2006

Barff U., Maier J. Robótki z papieru i tektury, Wyd. DELTA, Warszawa 2010

Dziamska D. Edukacja przez ruch (cała seria), WSiP, 2005

Dziamska D. Origami z wierszykami, Bis, 2009

Dziubak E., Saroma-Stępniewska E., Wierzba E. Draka Ekonieboraka, Wyd. ALBUS, Poznań 2012

Frątczak, E. F. Wiersze, inscenizacje, opowiadania, zagadki, piosenki w edukacji komunikacyjno-drogowej uczniów szkoły podstawowej, Bydgoszcz 1995

Jelinek J. A. Dziecięca astronomia, Wyd APS, Warszawa 2020

Jelinek J. A. Dziecko konstruktorem w kl. I-III, Wyd. C. E. Bliżej przedszkola, Warszawa 2018

Kielar-Turska M. Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata, Warszawa 1992

Kraszewska M. W kręgu tradycji i świąt, Wyd. WIR, Kraków 2005

Łuczak B. Nauczanie integralne w klasach I-III, Oficyna Wydawnicza, Poznań 2000

Nadolna U., Strącel-Winiarska B. Barwy pór roku – praktyczny poradnik metodyczny, Wyd. Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola, Warszawa 2012

McKay K., Bonnin J. Ekologiczne dzieciaki. 100 rzeczy, które możesz zrobić, by ocalić planetę, Wyd. National Geographic, Warszawa 2011

Meredith S. Dlaczego powinniśmy chronić naszą planetę, Wyd. Delta, Warszawa 2012

Morawska Z., Radwiłowicz M. Metodyka nauczania początkowego, WSiP, Warszawa 1995

Muchacka. B., Zabawy badawcze w edukacji przedszkolnej, Kraków 2001

Muchacka B. Stymulowanie aktywności poznawczej dzieci w przedszkolu, Kraków 2000

Perfect L. Sztuka życia czyli encyklopedia dobrych manier, Warszawa 1993

Piotrowska E. Bajka o drzewie, Wyd. Biobooks, Poznań 2011

Puślecki W. Kształcenie wyzwalające w edukacji wczesnoszkolnej, Kraków 2010

Pytlak E., Wszkiewicz H. Miejsce edukacji przyrodniczej w kształceniu zintegrowanym, w: Kształcenie zintegrowane. Problemy teorii i praktyki, Wyd. Żak, Warszawa 2002

Sarnowska M. Integralny program nauczania z elementami edukacji ekologicznej w klasach I-III, Wydawnictwo Harmonia, Gdańska 1998

Stasica J. Przyroda - 160 pomysłów na nauczanie zintegrowane w klasach I-III, Impuls, Kraków 2010

Uroczystości dla najmłodszych w szkole podstawowej B. Bleja-Sosna (red.), wyd. Bea, Toruń 2006

Waloszek D. Nauczyciel i dziecko: organizacja warunków edukacji przedszkolnej, Zielona Góra 1996

Waloszek D. Zabawa. Edukacja, Zielona Góra 1996

Zestaw: Nowi Tropiciele. klasa I, klasa II, klasa III (Box), Warszawa 2021

Zestaw: Nowi Tropiciele. Sześciolatek (Box), Warszawa 2021

W ZAKRESIE WIEDZY ABSOLWENT ZNA I ROZUMIE:

E.4.W1. sposoby wykorzystywania wiedzy teoretycznej o środowisku przyrodniczym i środowisku społecznym oraz wiedzy metodycznej do projektowania zajęć dydaktycznych w zakresie edukacji środowiskowej w przedszkolu i klasach I–III szkoły podstawowej;

E.4.W2. znaczenie stwarzania warunków do zajęć badawczych i eksperymentów oraz organizowania sytuacji edukacyjnych umożliwiających dzieciom lub uczniom samodzielną eksplorację;

E.4.W3. sposoby kształtowania przedsiębiorczości u dzieci lub uczniów.

W ZAKRESIE UMIEJĘTNOŚCI ABSOLWENT POTRAFI:

E.4.U1 zaprojektować eksperyment uczniowski z zakresu wiedzy przyrodniczej;

E.4.U2. dostrzec i skomentować podstawowe prawa fizyki zachodzące w otoczeniu ucznia;

E.4.U3. wykonać proste doświadczenie za pomocą przedmiotów codziennego użytku i przeanalizować z uczniami jego przebieg.

W ZAKRESIE KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH ABSOLWENT JEST GOTÓW DO:

E.4.K1. rozbudzania szacunku dla myślenia naukowego;

E.4.K2. budzenia i podtrzymywania w uczniach ciekawości odkrywcy.

SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

- bieżąca ocena wynikająca z zaangażowania w działania praktyczne wykonywane podczas zajęć (min.praca z materiałem naukowym, eksperymenty wykorzystujące przedmioty codziennego użytku),

- znajomość literatury tematu, znajomość programu, podręczników, zeszytów ćwiczeń,

- obecność na zajęciach,

- przygotowani, wykonanie i opis eksperymentu,

- przeprowadzenie zajęć (mini - "lekcja") z obszaru edukacji społecznej.

Zaliczenie:

1. Wykonanie i opisanie eksperymentu przyrodniczego na podany temat,

2. Przygotowanie i przeprowadzenie zajęć (mini - "lekcja") z obszaru edukacji społecznej z wybranego przez Studenta obszaru tematycznego.

Sposób odbywania zajęć: synchroniczne w sali.

Metody dydaktyczne: ćwiczenia, dyskusja, metody warsztatowe, prezentacje multimedialne, projekt własny studenta.

Obecność na zajęciach OBOWIĄZKOWA (dopuszczalne dwie nieobecności). Osoby, które przekroczą ten limit, zobowiązane są do napisania dodatkowej pracy zaliczeniowej na zadany temat (wykonanie i zaprezentowanie projektu Planu pracy opiekuńczo-wychowawczo-dydaktycznego na wybrany miesiąc z uwzględnieniem treści społeczno-przyrodniczych. Plan pracy jest częścią zamierzeń opiekuńczo-wychowawczo-dydaktycznych realizowanych w przedszkolu).

Punkty: 5 ECTS

- aktywny udział w zajęciach (min. aktywności zaproponowane przez prowadzącą) 1 ECTS

- znajomość literatury tematu 1 ECTS

- obecność na zajęciach 1 ECTS

- wykonanie i opis eksperymentu przyrodniczego 1 ECTS

- przygotowanie i przeprowadzenie zajęć (mini - "lekcja") z obszaru edukacji społecznej 1 ECTS