Edukacja włączająca

obowiązkowe

Zajęcia dostarczają teoretyczną i praktyczną wiedzę umożliwiającą rozumienie koncepcji edukacji włączającej oraz planowania i realizacji

zindywidualizowanej pracy dydaktycznej w przedszkolu i szkole (edukacji wczesnoszkolnej)

Przygotowują także studenta do samodzielnego planowania procesu dydaktycznego z wykorzystaniem zasad indywidualizacji w inkluzyjnym

procesie kształcenia.

mieszany: w sali i zdalnie

Celem zajęć w szczególności jest kształtowanie umiejętności odniesienia teorii kształcenia włączającego do praktyki edukacyjnej z uwzględnieniem realiów przedszkola i szkoły polskiej /publicznej i niepublicznej/.

Przedmiot umożliwia zdobycie poszerzonych kompetencji z zakresu edukacji włączającej, w pracy z wychowankiem przedszkola i uczniem edukacji wczesnoszkolnej.

W ramach zajęć Student powinien posiąść wiedzę teoretyczną dotyczącą inkluzji w edukacji oraz umiejętności wykorzystania jej w

planowaniu i realizacji zindywidualizowanego procesu dydaktycznego w przedszkolu oraz edukacji wczesnoszkolnej.

W ramach prowadzonego przedmiotu zostaną omówione zagadnienia:

Koncepcja edukacji włączającej.

Od dyskryminacji do uznania podmiotowości osób z niepełnosprawnością – rys historyczny.

Inkluzja jako działanie włączające. Problematyka/definicje/etymologia.

Rozwój edukacji włączającej w Europie.

Edukacja inkluzyjna w Polsce. Polityka Państwa. Podstawy prawne.

Kształcenie inkluzyjne w przedszkolu – założenia koncepcyjne.

Kształcenie inkluzyjne w szkole – założenia koncepcyjne (w szczególności w odniesieniu do edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej)

Wyzwania w edukacji o charakterze włączającym.

Indywidualizacja jako istotne zadanie nauczyciela w inkluzyjnym procesie kształcenia.

Strategia indywidualizacji w dydaktyce inkluzyjnego kształcenia.

Psychopedagogiczne podstawy indywidualizacji kształcenia.

Dydaktyczne wyznaczniki procesu kształcenia (składniki tego procesu: metody, formy, środki dydaktyczne).

Zróżnicowana grupa uczniów oraz wychowanków – charakterystyka poszczególnych grup uczniów ze specjalnymi potrzebami

edukacyjnymi.

Rola i zadania nauczyciela w edukacji włączającej.

Uczeń i wychowanek w edukacji włączającej – narzędzia i sposoby wsparcia (IPET oraz WOPFU).

Praktyczne wskazówki dotyczące tworzenia zindywidualizowanego programu kształcenia w edukacji włączającej (programy indywidualne,

plany wynikowe, inne).

Al-Khamisy D., Edukacja włączająca edukacją dialogu. W poszukiwaniu modelu edukacji dla ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2013.

Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole, red. I. Chrzanowska, G. Szumski, Wydawnictwo FRSE, Warszawa 2019 (online - pdf).

Europejska Agencja Rozwoju Edukacji Uczniów ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi, Kształcenie nauczycieli przygotowujące do edukacji włączającej. Profil nauczyciela edukacji włączającej, Warszawa 2012.

Lechta V., Pedagogika inkluzyjna, w: (red.) B. Śliwerski, Pedagogika. Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji, t. 4, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, Gdańsk 2010, s. 326-330.

Sipowicz K., Pietras T., Wprowadzenie do pedagogiki inkluzyjnej (włączającej), Wydawnictwo Continuo, Wrocław 2017.

Szumski G., Wokół edukacji włączającej. Efekty kształcenia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim w klasach

specjalnych, integracyjnych i ogólnodostępnych, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2010.

Literatura uzupełniająca:

Bednarz E., Strategia indywidualizacji w dydaktyce inkluzyjnego kształcenia religijnego, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2017.

Budzianowska K., Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia – co nowego?, https://edurada.pl/artykuly/

wielospecjalistyczna-ocena-poziomu-funkcjonowania-ucznia-co-nowego/, z dn. 25.09.2019.

Szpak A., Edukacja włączająca uczniów niepełnosprawnych – aktualne wyzwania, „Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne” 2017 nr XIII

(4).

Zacharuk T., Włączająca edukacja, w: (red.) J. Pilch Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. VII, Wydawnictwo Akademickie „Żak”,

Warszawa 2008, s. 167-168.

*Podstawowe dla danego tematu pozycje bibliograficzne są podawane podczas zajęć

W ZAKRESIE WIEDZY ABSOLWENT ZNA I ROZUMIE:

F.W1. teorie, koncepcje i modele specjalnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych – medyczne, społeczne, biopsychospołeczne, w tym ADHD, ryzyka dysleksji, trudności związanych z nabywaniem umiejętności arytmetycznych, autystycznego spektrum zaburzeń, niepełnosprawności intelektualnej, mózgowego porażenia dziecięcego i innych zaburzeń ruchowych, zaburzeń o podłożu genetycznym, chorób przewlekłych i odmienności somatycznych;

F.W5. teoretyczne podstawy, cele, formy i podstawy prawno-organizacyjne edukacji włączającej.

W ZAKRESIE UMIEJĘTNOŚCI ABSOLWENT POTRAFI:

F.U2. rozpoznać specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne dziecka w wieku przedszkolnym i ucznia w młodszym wieku szkolnym oraz określić optymalne sposoby organizowania środowiska edukacyjnego oraz wspomagania dziecka lub ucznia i jego rodziców lub opiekunów w procesie wychowania i kształcenia;

F.U4. współpracować z rodziną i otoczeniem społecznym przedszkola lub szkoły w procesie planowania wychowania i kształcenia dzieci lub uczniów ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi.

W ZAKRESIE KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH ABSOLWENT JEST GOTÓW DO:

F.K1. przestrzegania zasad etycznego postępowania w procesie wychowania i kształcenia dzieci lub uczniów ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi lub edukacyjnymi;

F.K2. przyjęcia współodpowiedzialności za sposób planowania i realizacji oraz rezultaty procesu wychowania i kształcenia dzieci lub uczniów ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi lub edukacyjnymi.

SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

• bieżąca ocena zaangażowania w dyskusję podczas zajęć,

• prezentacja multimedialna na wybrany temat,

• projekt grupowy na podany temat,

• egzamin w formie pisemnej.

Bilans punktów ECTS (5 pkt):

Obecność na zajęciach obowiązkowa (dopuszczalne dwie nieobecności) - godziny kontaktowe (1 ECTS).

Bieżąca ocena zaangażowania w dyskusję, przy obowiązku

samodzielnego studiowania tematyki zajęć (1 pkt ECTS)

Zaliczenie projektu grupowego na podany temat podczas zajęć (1 pkt ECTS)

Zaliczenie projektu własnego studenta (case studies przedstawiany pisemnie oraz ustnie) (1 pkt ECTS)

Przygotowanie do egzaminu końcowego w formie pisemnej (1 pkt ECTS)

METODY I KRYTERIA OCENIANIA:

Nauczanie frontalne, dyskusja, projekt grupowy, case studies

Tryb prowadzenia: w sali