Dydaktyka szkolna

obowiązkowe

Zajęcia łączą teorię dydaktyczną z praktyką oświatową. Stanowią element klasycznej wiedzy pedagogicznej i przygotowania pedagogicznego do wykonywania zawodu nauczyciela w rozumieniu prawa oświatowego.

w sali

Zajęcia dostarczają podstawową wiedzę umożliwiającą rozumienie procesu dydaktycznego, stanowiąc teoretyczną podbudowę dla metodyk szczegółowych i zajęć specjalnościowych z pedagogiki. Celem zajęć w szczególności jest: zapoznanie studenta z dydaktyką jako działem pedagogiki wraz z jej podstawowymi kategoriami pojęciowymi i konceptualizacjami; kształtowanie umiejętności odniesienia teorii do praktyki edukacyjnej z uwzględnieniem realiów szkoły polskiej. Wykład z dydaktyki szkolnej jest zaprojektowany jako pogłębienie i rozszerzenie treści programowych w zakresie zajęć z podstaw dydaktyki ogólnej i kończy się egzaminem.

Dydaktyka jako teoria kształcenia, uczenia się i nauczania.

Z historii dydaktyki: stopnie formalne w nauczaniu a nauczanie problemowe.

Idee podmiotowości i dialogu w procesie kształcenia.

Proces uczenia się i nauczania: wybrane koncepcje uczenia się i nauczania w tradycji humanistycznej, behawioralnej, kognitywistycznej i konstruktywistycznej.

Planowanie dydaktyczne: cele, treści, metody, formy i środki nauczania. Od teorii do praktyki.

Przygotowanie i planowanie zajęć: podstawy opracowywania programu nauczania; treść i poziomy planowania; cechy programu nauczania; etapy opracowywania planu zajęć, rozkładu materiału i konspektów poszczególnych jednostek lekcyjnych.

Zasady i sposoby prowadzenia dokumentacji procesu dydaktycznego w szkole.

Nauczyciel – status zawodowy: rola zawodowa nauczyciela; wymagane kwalifikacje; stopnie awansu zawodowego; planowanie rozwoju zawodowego.

Nauczyciel wobec wyzwań środowiska szkolnego: działania wychowawcze i profilaktyczne.

Uczeń w środowisku szkolnym – wyzwania wychowawcze, społeczne i kulturowe. Możliwości i ograniczenia szkoły w zakresie podejmowania działań wychowawczych.

Kształcenie szkolne jako transmisja wartości kulturowych i narodowych.

Kształcenie szkolne wobec idei edukacji europejskiej, regionalnej i międzykulturowej: edukacja międzykulturowa jako wyzwanie dydaktyczne.

Literatura podstawowa:

B.D. Gołębniak, Proces kształcenia, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019, s. 857-979.

Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka. Podręcznik akademicki, Impuls, Kraków 2012.

Literatura uzupełniająca:

D. Klus-Stańska, Paradygmaty dydaktyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018.

M. Uljens, Dydaktyka szkolna, w: B. Śliwerski (red.), Pedagogika, GWP, Gdańsk, t. 2, s. 105-252.

*Podstawowe dla danego tematu pozycje bibliograficzne są podawane podczas zajęć.

W ZAKRESIE WIEDZY ABSOLWENT ZNA I ROZUMIE:

D.W1. wartości, modele i zasady krytycznej praktyki; autonomię i odpowiedzialność dydaktyczną nauczyciela; zasady tworzenia autorskich programów nauczania oraz zarządzania wiedzą w społeczeństwie informacyjnym;

D.W2. proces nauczania-uczenia się: zasady projektowania działań edukacyjnych, style i techniki pracy z dzieckiem lub uczniem łączącej różne obszary wiedzy, rolę diagnozy, kontroli i oceniania w pracy dydaktycznej nauczyciela; modele współczesnej szkoły i alternatywne systemy edukacyjne.

W ZAKRESIE UMIEJĘTNOŚCI ABSOLWENT POTRAFI:

D.U1. wykorzystać wiedzę filozoficzną, psychologiczną, społeczną i pedagogiczną do projektowania działań edukacyjnych w przedszkolu i szkole oraz paradygmaty obiektywistyczne i interpretatywno-konstruktywistyczne do planowania uczenia się dzieci;

D.U2. stosować style i techniki pracy z dzieckiem lub uczniem łączące różne obszary wiedzy, stymulować partycypacyjne, proaktywne, refleksyjne, wspólne, kooperatywne uczenie się dzieci lub uczniów oraz rozwijać kompetencje kluczowe dzieci lub uczniów;

D.U3. krytycznie ocenić tworzoną praktykę edukacyjną z wykorzystaniem posiadanej wiedzy, a także dokonywać twórczej interpretacji i projektować nowe rozwiązania edukacyjne.

W ZAKRESIE KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH ABSOLWENT JEST GOTÓW DO:

D.K1. autonomicznego i odpowiedzialnego organizowania dziecięcego uczenia się, a także krytycznej refleksji nad tworzoną praktyką edukacyjną oraz do jej badania i doskonalenia;

D.K2. tworzenia autorskich programów i wykorzystania innowacji pedagogicznych w obszarze wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej.

SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

bieżąca ocena pracy studenta w trakcie trwania zajęć, egzamin przedmiotowy.

Literatura podstawowa:

B.D. Gołębniak, Proces kształcenia, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019, s. 857-979.

Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka. Podręcznik akademicki, Impuls, Kraków 2012.

Literatura uzupełniająca:

D. Klus-Stańska, Paradygmaty dydaktyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018.

M. Uljens, Dydaktyka szkolna, w: B. Śliwerski (red.), Pedagogika, GWP, Gdańsk, t. 2, s. 105-252.

*Podstawowe dla danego tematu pozycje bibliograficzne są podawane podczas zajęć.

Nie dotyczy

obowiązkowe

zdalnie

Zajęcia dostarczają podstawową wiedzę umożliwiającą rozumienie procesu dydaktycznego, stanowiąc teoretyczną podbudowę dla metodyk szczegółowych i zajęć specjalnościowych z pedagogiki. Celem zajęć w szczególności jest: zapoznanie studenta z dydaktyką jako działem pedagogiki wraz z jej podstawowymi kategoriami pojęciowymi i konceptualizacjami; kształtowanie umiejętności odniesienia teorii do praktyki edukacyjnej z uwzględnieniem realiów szkoły polskiej. Wykład z dydaktyki szkolnej jest zaprojektowany jako pogłębienie i rozszerzenie treści programowych w zakresie zajęć z podstaw dydaktyki ogólnej i kończy się egzaminem.

Dydaktyka jako teoria kształcenia, uczenia się i nauczania.

Z historii dydaktyki: stopnie formalne w nauczaniu a nauczanie problemowe.

Idee podmiotowości i dialogu w procesie kształcenia.

Proces uczenia się i nauczania: wybrane koncepcje uczenia się i nauczania w tradycji humanistycznej, behawioralnej, kognitywistycznej i konstruktywistycznej.

Planowanie dydaktyczne: cele, treści, metody, formy i środki nauczania. Od teorii do praktyki.

Przygotowanie i planowanie zajęć: podstawy opracowywania programu nauczania; treść i poziomy planowania; cechy programu nauczania; etapy opracowywania planu zajęć, rozkładu materiału i konspektów poszczególnych jednostek lekcyjnych.

Zasady i sposoby prowadzenia dokumentacji procesu dydaktycznego w szkole.

Nauczyciel – status zawodowy: rola zawodowa nauczyciela; wymagane kwalifikacje; stopnie awansu zawodowego; planowanie rozwoju zawodowego.

Nauczyciel wobec wyzwań środowiska szkolnego: działania wychowawcze i profilaktyczne.

Uczeń w środowisku szkolnym – wyzwania wychowawcze, społeczne i kulturowe. Możliwości i ograniczenia szkoły w zakresie podejmowania działań wychowawczych.

Kształcenie szkolne jako transmisja wartości kulturowych i narodowych.

Kształcenie szkolne wobec idei edukacji europejskiej, regionalnej i międzykulturowej: edukacja międzykulturowa jako wyzwanie dydaktyczne.

Literatura podstawowa:

B.D. Gołębniak, Proces kształcenia, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019, s. 857-979.

Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka. Podręcznik akademicki, Impuls, Kraków 2012.

Literatura uzupełniająca:

D. Klus-Stańska, Paradygmaty dydaktyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018.

M. Uljens, Dydaktyka szkolna, w: B. Śliwerski (red.), Pedagogika, GWP, Gdańsk, t. 2, s. 105-252.

*Podstawowe dla danego tematu pozycje bibliograficzne są podawane podczas zajęć.