Profilaktyka społeczna i resocjalizacja - zajęcia hospitacyjno-praktyczne

obowiązkowe

w sali

Celem przedmiotu jest zapoznanie słuchaczy z wiedzą teoretyczną na temat podstawowych umiejętności niezbędnych do pracy w instytucjach samorządowych i pozarządowych zajmujących się profilaktyką społeczną i resocjalizacją, a także zapoznanie ich z praktycznym wymiarem działalności tych podmiotów poprzez prezentowanie wdrażanych w nich programów, projektów oraz tzw. dobrych praktyk. Dodatkowym celem zajęć jest motywowanie studentów do społecznego myślenia i rozumienia rangi dialogu w procesie budowania odpowiedzialności społecznej oraz kształtowania uwarunkowań pomyślnej socjalizacji członków społeczności.

Zajęcia hospitacyjno-praktyczne dotyczące profilaktyki społecznej i resocjalizacyjnej mają na celu zapoznanie słuchaczy z wiedzą na temat podstawowych umiejętności niezbędnych do pracy w instytucjach państwowych, samorządowych i pozarządowych zajmujących się szeroko rozumianą polityką i profilaktyką społeczną, resocjalizacją i kontrolą przestępczości (np. w straży miejskiej, policji, w zakładach karnych i placówkach dla nieletnich sprawców przestępstw, w ośrodkach leczenia uzależnień i ośrodkach szkolno-wychowawczych dla dzieci ze środowisk dysfunkcyjnych, w instytucjach zajmujących problemami osób wykluczanych czy odmiennych kulturowo, pomocą postpenitencjarną itp.). Zajęcia mają także na celu umożliwienie słuchaczom zapoznania się z zasadami, na jakich prowadzona jest działalność tychże placówek, z realizowanymi w nich programami, projektami i nowatorskimi rozwiązaniami. Podczas ćwiczeń podkreślane są również znaczenie i uwarunkowania pomyślnej socjalizacji człowieka, jako podstawowej przesłanki budowania ładu społecznego i współpracy różnych grup w środowisku lokalnym. Zajęcia zwracają też uwagę na rolę pedagoga w środowisku społecznym: kształtowanie w wychowankach postawy otwartości, dialogu, współpracy i odpowiedzialności za innych (zwłaszcza słabszych i wykluczanych członków społeczności) i za otoczenie.

Literatura podstawowa:

- M. Konopczyński, Pedagogika resocjalizacyjna. W stronę działań kreujących, Warszawa 2015.

- K. Kmiecik-Jusięga, Profilaktyka społeczna - kontekst rodzinny i szkolny, Kraków 2017.

- Z. Bartkowicz, A. Węgliński (red.), Pedagogika resocjalizacyjna wobec współczesnych zagrożeń, Lublin 2013.

- R. Nowakowska-Siuta, T. Zieliński (red.), Odwaga odpowiedzialności. Demokratyczne przemiany życia społecznego w refleksji pedagogicznej, Warszawa 2020.

Literatura uzupełniająca:

- W. Ambrozik, Pedagogika resocjalizacyjna - w stronę uspołecznienia systemu oddziaływań, Kraków 2016.

- M. Chęć, Zachowania ryzykowne i problemy młodzieży: uwarunkowanie społeczne i rola aktywności wolnoczasowej, Warszawa 2020.

W zakresie WIEDZY:

Absolwent zna i rozumie:

NAU2AR_W03 edukację w perspektywie pedagogiki resocjalizacyjnej, rolę szkoły jako środowiska społeczno-wychowawczego oraz środowiska inkluzji społecznej oraz jej zadania i funkcje wychowawcze, rolę placówki resocjalizacyjnej oraz środowisko, w jakim one działają; rolę i zadania nauczycieli i wychowawców; rolę, zadania pedagoga resocjalizacyjnego w środowisku szkolnym; rolę, zadania, metody pracy pedagoga szkolnego; specyfikę procesu nauczania i pracy szkolnej w instytucjach, placówkach i ośrodkach o charakterze resocjalizacyjno-wychowawczym (P7U_W; P7S_WK);

NAU2AR_W04 metodykę oddziaływań w placówkach resocjalizacyjnych; teoretyczne podstawy instytucjonalnych oddziaływań metodycznych; metody wspierające proces readaptacji i reintegracji społecznej; metodykę pracy wychowawcy w placówkach resocjalizacyjnych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, schroniskach dla nieletnich i zakładach poprawczych; podstawy metodyczne pracy wychowawcy w aresztach śledczych i zakładach karnych (P7U_W; P7S_WK);

NAU2AR_W05 metodykę oddziaływań resocjalizacyjnych w środowisku otwartym; teoretyczne podstawy środowiskowych oddziaływań metodycznych; zasady współpracy wychowawców ze środowiskiem otwartym; metody pracy: nauczyciela, wychowawcy, realizujących zadania profilaktyczne i resocjalizacyjne, w tym programy wychowawczo-profilaktyczne; metody pracy kuratora sądowego, pedagoga w ośrodkach kuratorskich (P7U_W; P7S_WK);

W zakresie UMIEJĘTNOŚCI:

Absolwent potrafi:

NAU2 AR_U02 diagnozować osoby zagrożone i nieprzystosowane społecznie; analizować i stosować diagnozę psychopedagogiczną w resocjalizacji; diagnozę deficytów i potencjałów; prezentować i analizować modele diagnostyczne; stosować diagnozę źródeł nieprzystosowania społecznego (P7 U_U; P7 S_UW);

NAU2 AR_U0 3 intepretować problemy wychowawcze we współczesnej szkole i w środowisku szkolnym; określać specyfikę procesu nauczania i pracy szkolnej w instytucjach, placówkach oświatowych i ośrodkach o charakterze resocjalizacyjno -wychowawczym (P7 U_U; P7 S_UO);

NAU2 AR_U0 4 analizować metodykę oddziaływań w placówkach resocjalizacyjnych; analizować i stosować teoretyczne podstawy instytucjonalnych oddziaływań metodycznych; analizować i stosować metody wspierające proces readaptacji i reintegracji społecznej; stosować metodykę pracy wychowawcy w placówkach socjalizacyjnych, specjalnych ośrodkach szkolno- wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, schroniskach dla nieletnich, zakładach poprawczych; analizować i stosować podstawy metodyczne pracy wychowawcy w aresztach śledczych i zakładach karnych; określać przyczyny stresu i wypalenia zawodowego pedagogów resocjalizacyjnych (P7 U_U; P7 S_UO);

W zakresie KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH:

Absolwent jest gotów do:

NAU2AR_K01 rozpoznawania specyfiki środowiska lokalnego i podejmowania współpracy na rzecz dobra uczniów i tego środowiska (P7 U_K; P7 S_KR);

NAU2 AR_K02 komunikowania się i współpracy z otoczeniem oraz aktywnego uczestnictwa w grupach i organizacjach realizujących działania

edukacyjne, profilaktyczne i resocjalizacyjne (P7 U_K; P7 S_KR);

NAU2 AR_K03 okazywania empatii uczniom lub wychowankom potrzebującym wsparcia i pomocy, porozumiewania się z osobami pochodzącymi z różnych środowisk i o różnej kondycji emocjonalnej (P7 U_K; P7 S_KK);

NAU2 AR_K04 współpracy z profesjonalistami, nauczycielami lub terapeutami w celu doskonalenia swojego warsztatu pracy, w tym skutecznego

współdziałania z opiekunem praktyk zawodowych oraz z nauczycielami, w celu poszerzania swojej wiedzy (P7 U_K; P7 S_KR).

METODY WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

- bieżąca ocena zaangażowania w dyskusję podczas zajęć,

- ocena przygotowanej i przedstawionej na forum grupy prezentacji multimedialnej.

Metody: prezentacja multimedialna, dyskusja, film, spotkania z zaproszonymi gośćmi, wizyty w placówkach.

Rozliczenie punktów ECTS (2 ECTS):

1 ECTS - aktywne uczestnictwo w zajęciach (20 godzin), przygotowanie do zajęć,

1 ECTS - przygotowanie i omówienie na forum grupy prezentacji multimedialnej na zadany przez prowadzącego temat.

Obecność na zajęciach obowiązkowa. Dopuszczalna jest jedna nieobecność w semestrze. W przypadku większej liczby nieobecności student zostanie poproszony o przygotowanie dodatkowej pisemnej pracy zaliczeniowej na temat związany z tematem zajęć, na których był nieobecny.