Współczesne problemy psychologii

obowiązkowe

Zajęcia w r. akad. 2024/25 prowadzone są w trybie mieszanym (blended-learning), tzn. 15h odbywa się w sali budynku ChAT (stacjonarnie), a 15h zdalnie, przy użyciu platformy internetowej MS Teams.

mieszany: w sali i zdalnie

Podstawowym celem wykładu jest przybliżenie słuchaczom wybranej tematyki mieszczącej się w obszarze problemów współczesnej psychologii. Uczestnictwo w zajęciach ma skutkować zdobyciem przez studentów wiedzy na temat zjawisk istotnych zarówno z perspektywy funkcjonowania człowieka, jak również – w szerszym ujęciu - społeczeństwa XXI wieku, a także wyposażeniem ich w związane z tym obszarem umiejętności i kompetencje społeczne.

W trakcie poszczególnych zajęć wprowadzone i zdefiniowane zostaną pojęcia oraz wyselekcjonowane koncepcje teoretyczne kluczowe z punktu widzenia omawianych w ich trakcie zagadnień, a ponadto przedstawione zostaną wyniki wybranych badań odnoszących się do szerokiego spektrum „współczesnych problemów psychologii”. Warto podkreślić, że prezentowana w toku wykładu tematyka może być – w części przypadków – rozpatrywana także z perspektywy nie tyle współczesnych problemów psychologii, co uniwersalnych i aktualnych problemów charakterystycznych dla obszaru zainteresowania tej dyscypliny nauki.

Zakres tematów:

1.Komunikacja między ludźmi w duchu porozumienia bez przemocy - znaczenie potrzeb, emocji, umiejętność ich regulacji (w kontekście III fazy behawioryzmu), stosowanie mediacji, używanie parafraz.

2. Psychologia w służbie walki z dyskryminacją.

3. Psychologia a zdrowy rozsadek.

4. Współczesne rozumienie traumy złożonej – wg najnowszej klasyfikacji ICD-11.

5. Wybrane zaburzenia psychiczne jako problem współczesnego świata - np. zaburzenia lękowe, depresyjne i snu w czasach rzeczywistości instant.

6. Psychologia wobec trudnych rozmów z dziećmi i młodzieżą na temat ryzykownych zachowań seksualnych, pornografii, ryzykownych zachowań podejmowanych w świecie technologii cyfrowych.

7. Narcystyczna osobowość naszych czasów wśród młodzieży.

8. W poszukiwaniu dróg kształtowania wybranych kompetencji poprawiających dobrostan i wspomagających zdrowie psychiczne - trening uważności (Mindfulness), wsparcie społeczne, rezyliencja.

Literatura podstawowa:

1. I. Grzegorzewska, L. Cierpiałkowska, A. Borkowska (red.) (2020). Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży, rozdz. 14 Zaburzenia osobowości obserwowane w okresie dzieciństwa i adolescencji (14.1. Wprowadzenie do problematyki zaburzeń osobowości dzieci i młodzieży, s. 525 – 528 i 14.3 Cechy narcystyczne w rozwoju osobowości u dzieci i młodzieży, s. 532 - 535), Warszawa, PWN.

2. B. Woynarowska (red.) (2017). Edukacja zdrowotna, rozdz. 2 Czynniki warunkujące zdrowie (2.4. Wsparcie społeczne a zdrowie, s. 69 – 71 i 2.5. Czynniki społeczno-ekologiczne warunkujące zdrowie i dobre przystosowanie, s. 71 - 78), Warszawa, PWN.

3. K. Kiełkiewicz (2021). Wyjaśnienie koncepcji traumy złożonej według ICD-11. Zmiana tożsamości istotą urazu traumatycznego, W: J. Piekarska, A. Studzińska (red.), Perspektywy w psychologii, s. 175-180, Warszawa, Wyd. AEH.

4. W. Łukaszewski (2015). Wielkie i te nieco mniejsze pytania psychologii, rozdz. 2 (Czy psychologia może być zgodna ze zdrowym rozsądkiem?), str. 39-76, Sopot, Wyd. Smak słowa.

Literatura uzupełniająca:

1. Lewczuk, J. (2018). Psychologiczne konsekwencje ryzykownych zachowań seksualnych młodzieży. Wybrane problemy, [W:] M. Z. Jędrzejko, A. Szwedzik (red.), Pedagogika i profilaktyka społeczna. Nowe wyzwania, konteksty, problemy, Tom I, s. 221 – 245. Warszawa-Milanówek: Oficyna Wydawnicza von Velke & Oficyna Wydawnicza ASPRA.

2. Lewczuk, J., Jędrzejko, Z. (2017). Psychologiczne konteksty aktywności dzieci i młodzieży w sieci, [W:] S. Bębas, Z. Jędrzejko, K. Kasprzak, A. Szwedzik, A. Taper (red.), Cyfrowe dzieci. Zjawisko, uwarunkowania, kluczowe problemy, s. 269 – 318. Warszawa-Milanówek: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.

3. J. Grzymała-Moszczyńska, Nie ma nic bardziej praktycznego niż dobra teoria, czyli o niektórych teoriach psychologicznych stosowanych w edukacji antydyskryminacyjnej, W: M. Branka, D. Cieślikowska, J. Latkowska (red.) (Nie) warto się różnić? Dylematy i wyzwania metodologiczne edukacji antydyskryminacyjnej, s. 63-78, Warszawa 2013, Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej.

W zakresie wiedzy:

PED2A_W07 ma pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i o rządzących nimi prawidłowościach istotnych z punktu widzenia procesów edukacyjnych

PED2A_W08 ma rozszerzoną wiedzę o cechach człowieka jako podmiotu konstytuującego różnego rodzaju struktury społeczne i instytucje życia społecznego oraz o zasadach ich funkcjonowania i zachodzących między nimi relacjach

W zakresie umiejętności:

PED2A_U02 potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów edukacyjnych, opiekuńczo-wychowawczych, kulturalnych, resocjalizacyjnych, pomocowych i terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania działań praktycznych w pracy z wychowankami

PED2A_U04 potrafi prowadzić debatę, w sposób klarowny, spójny i precyzyjny wypowiadać się, z użyciem specjalistycznej terminologii, posiada umiejętność twórczego konstruowania rozbudowanych ustnych i pisemnych uzasadnień na tematy dotyczące różnych zagadnień pedagogicznych z wykorzystaniem wielorakich ujęć teoretycznych, korzystając zarówno z dorobku pedagogiki, jak i innych dyscyplin naukowych

W zakresie kompetencji społecznych:

PED2A_K01 ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i dorobku zawodowego, dokonuje krytycznej oceny odbieranych treści, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia z uwzględnieniem zmieniających się potrzeb społecznych

PED2A_K05 jest przekonany o konieczności i doniosłości zachowania się w sposób profesjonalny oraz przestrzegania i rozwijania zasad etyki zawodowej; dostrzega i formułuje problemy moralne i dylematy etyczne związane z własną i cudzą pracą, poszukuje optymalnych rozwiązań i możliwości korygowania nieprawidłowych działań pedagogicznych

Sposoby weryfikacji efektów uczenia się:

Bieżąca ocena zadań wykonanych za pośrednictwem aplikacji Moodle.

Wynik pisemnego egzaminu końcowego.

Wykład z elementami dyskusji.

Zajęcia będą się odbywać naprzemiennie w sposób synchroniczny (zajęcia stacjonarne w sali, w budynku Akademii) oraz asynchroniczny (wykonywanie przez studentów zadań zleconych przez prowadzącego na platformie internetowej). Obowiązuje następujący schemat: w pierwszym tygodniu zajęć wykład odbędzie się w sposób synchroniczny (stacjonarnie w Akademii), w drugim tygodniu zajęcia odbędą się w sposób asynchroniczny (na platformie internetowej MS Teams) itd.

Warunki zaliczenia zajęć:

Kurs kończy się zaliczeniem i egzaminem. Na ocenę z egzaminu składają się w równych proporcjach (50%/50%) ocena z końcowego testu oraz ocena z części internetowej. Otrzymanie oceny niedostatecznej z którejkolwiek części kursu (zdalnej lub kontaktowej) jest równoznaczne z oceną niedostateczną z egzaminu i brakiem zaliczenia wykładu.

Na samo zaliczenie wykładu wymagane jest uzyskanie co najmniej oceny dst zarówno z części stacjonarnej, jak i części asynchronicznej kursu.