Edukacja w perspektywie resocjalizacyjnej

obowiązkowe

Program modułu: Edukacja w perspektywie resocjalizacyjnej zapoznaje studentów z wiedzą i praktyką dotyczącą kontekstów i uwarunkowań oddziaływań edukacyjnych w resocjalizacji osób niedostosowanych społecznie i wykolejonych przestępczo, prowadzonych w środowisku izolacyjnym oraz w środowisku otwartym.

mieszany: w sali i zdalnie

Tematyka przedmiotu podejmuje kwestie związane z edukacją w szeroko pojętej perspektywie resocjalizacyjnej. Studenci będą mogli prześledzić konteksty i uwarunkowania edukacyjne młodzieży zagrożonej niedostosowaniem społecznym, nieletnich niedostosowanych społecznie oraz osób skazanych na karę izolacji więziennej, jak również poznają możliwości i ograniczenia prewencyjne w tym zakresie. W dalszej części zajęć przedstawione zostaną koncepcje edukacji i reedukacji oraz działania edukacyjne prowadzone w resocjalizacji i readaptacji społecznej młodzieży niedostosowanej społecznie oraz osób skazanych.

Problematyka zajęć obejmuje następujące zagadnienia:

1. Omówienie tematyki zajęć, podanie literatury oraz przedstawienie wymagań. Wprowadzenie do przedmiotu, wyjaśnienia terminologiczne.

2. Środowisko rodzinne ucznia zagrożonego niedostosowaniem społecznym lub niedostosowanego społecznie.

3. Strategie pracy na rzecz uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym i niedostosowanych społecznie. Edukacja w wybranych kontekstach resocjalizacyjnych. Możliwości i ograniczenia.

4. Dostosowanie warunków edukacyjnych dla uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym i niedostosowanych społecznie w szkole podstawowej i ponadpodstawowej.

5. Zaspokajanie potrzeb uczniów ze zróżnicowanymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi.

6. Ośrodki i instytucje wychowawcze i ich rola w interwencji i wsparciu w sytuacji zagrożenia jednostki niedostosowaniem społecznym i/lub wykluczeniem społecznym.

7. Miejsce kształcenia i szkolenia zawodowego w procesie resocjalizacji dzieci i młodzieży zagrożonych niedostosowaniem społecznym (młodzieżowe ośrodki socjoterapeutyczne) oraz niedostosowanych społecznie (młodzieżowe ośrodki wychowawcze, zakłady poprawcze).

8. Centrum Kształcenia Ustawicznego jako przykład kompleksowej formy nauczania osób niedostosowanych społecznie lub zagrożonych niedostosowaniem.

9. Modele pracy z uczniami ze zróżnicowanymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi w systemach edukacyjnych na świecie.

10. Podstawy prawne i funkcje kształcenia osób odbywających karę pozbawienia wolności.

11. Kształcenie zawodowe więźniów - Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój „POWER”.

12. Powtórzenie i podsumowanie materiału.

Literatura podstawowa:

Molenda J., Mirosław K., Model pracy z uczniem niedostosowanym społecznie lub zagrożonym niedostosowaniem społecznym, [w:] Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Materiały dla nauczycieli, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Warszawa 2021.

Zaremba L., Specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne dzieci i młodzieży, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa, 2014.

Wasiukiewicz-Rogulska M., Edukacja włączająca w Europie – szansa czy utopia?, „Nauczyciel i Szkoła”2019, nr 69.

Czerkawski A.: Wykluczenie edukacyjne niedostosowanych społecznie. „Chowanna” 2012, T. 1.

Bernasiewicz M., Kształcenie osób niedostosowanych społecznie w szkole powszechnej. W: A. Rzymełka Frąckiewicz, T. Wilk (red.), "Edukacja, kultura, sztuka - spoistość a integracja" (S. 52-63), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, 2016.

Krakowiak K., Diagnoza specjalnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dzieci i młodzieży, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa, 2017.

Becker-Pestka D., Organizacja systemu edukacji skazanych w Polsce, „E-mentor” 2019.

Kalaman M., Penitencjarne uwarunkowania edukacji (od alfabetyzacji po kształcenie ustawiczne) więźniów w Polsce,) „Edukacja Ustawiczna Dorosłych” 2016, nr 2.

w zakresie WIEDZY absolwent zna i rozumie:

NAU1AR_W02: diagnozę psychopedagogiczną w resocjalizacji, diagnozę deficytów, diagnozę potencjałów, modele diagnostyczne, diagnozę źródeł nieprzystosowania społecznego, diagnozę osób zagrożonych i nieprzystosowanych społecznie; diagnozę kryminologiczną;

NAU1AR_W03: edukację w perspektywie pedagogiki resocjalizacyjnej, rolę szkoły jako środowiska społeczno-wychowawczego oraz środowiska inkluzji społecznej oraz jej zadania i funkcje wychowawcze, rolę placówki resocjalizacyjnej oraz środowisko, w jakim one działają; rolę i zadania nauczycieli i wychowawców; rolę, zadania pedagoga resocjalizacyjnego w środowisku szkolnym; rolę, zadania, metody pracy pedagoga szkolnego; specyfikę procesu nauczania i pracy szkolnej w instytucjach, placówkach i ośrodkach o charakterze resocjalizacyjno-wychowawczym;

w zakresie UMIEJĘTNOŚCI absolwent potrafi:

NAU1 AR_U02: diagnozować osoby zagrożone i nieprzystosowane społecznie; analizować i stosować diagnozę psychopedagogiczną w resocjalizacji; diagnozę deficytów i potencjałów; prezentować i analizować modele diagnostyczne; stosować diagnozę źródeł nieprzystosowania społecznego;

NAU1AR_U03: intepretować problemy wychowawcze we współczesnej szkole i w środowisku szkolnym; określać specyfikę procesu nauczania i pracy szkolnej w instytucjach, placówkach oświatowych i ośrodkach o charakterze resocjalizacyjno -wychowawczym;

w zakresie KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH absolwent jest gotów do:

NAU1AR_K01: rozpoznawania specyfiki środowiska lokalnego i podejmowania współpracy na rzecz dobra uczniów i tego środowiska;

NAU1AR_K03: okazywania empatii uczniom lub wychowankom potrzebującym wsparcia i pomocy, porozumiewania się z osobami pochodzącymi z różnych środowisk i o różnej kondycji emocjonalnej

Sposoby weryfikacji efektów kształcenia:

1) aktywność na zajęciach

2) test wiedzy

Nakłady pracy studenta związane z zajęciami:

- wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela liczba godzin: 30; punkty ECTS: 1,2. - niewymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela liczba godzin: 95; punkty ECTS: 3,8 Praca własna studenta (95 h):

- przygotowanie do egzaminu

- studiowanie literatury

Zajęcia prowadzone są online – wykład klasyczny z elementami konwersatorium oraz z zastosowaniem prezentacji multimedialnych.

Na ocenę końcową, składa się:

- aktywność studencka podczas zajęć;

- wynik egzaminu końcowego - testu wiedzy;

- obecność na zajęciach - dopuszczalne 2 nieobecności nieusprawiedliwione.