Wychowanie i sztuka (wybrane problemy)

fakultatywne
obowiązkowe

Celem zajęć jest identyfikacja i analiza obszarów styczności i związków pomiędzy wychowaniem i szeroko rozumianą sztuką.

Związki sztuki i wychowania zostały już jako potrzeba i szansa współczesnego społeczeństwa szeroko uzasadnione przez twórców idei „wychowania przez sztukę” w różnych jej kształtach i sensach. Wartość obecności sztuki w wychowaniu jest dzisiaj intuicyjnie bliska pedagogom. Literatura pedagogiczna uświadomiła społeczeństwu, że sztuka jest szczególnie atrakcyjnym i obiecującym instrumentem we współczesnych działaniach wychowawczych. Celem zajęć jest identyfikacja i analiza obszarów styczności i związków pomiędzy wychowaniem i sztuką, rozumianą jako: 1) krąg „dzieł” i „arcydzieł” sztuki, zweryfikowanych przez osąd własnej epoki i kultury, a także historii (S. Szuman); 2) działania i wytwory wyselekcjonowane i wprowadzone do społecznego obiegu jako „sztuka” przez krytyków, (por. instytucjonalne teorie sztuki); 3) Twórczość, zarówno jako proces, jak i jego efekt, realizowane z intencją artystyczną.

1. Wychowanie i sztuka w perspektywie historycznopedagogicznej.

2. Analiza wybranych współczesnych koncepcji wychowania przez sztukę (S. Szuman, I. Wojnar, K. Olbrycht).

3. Pedagogizacja przez sztukę;

4. Nauczyciel i wychowanie estetyczne.

5. Antropologia i aksjologia wychowania przez sztukę

6. Kształtowanie wrażliwości estetycznej

7. Kształtowanie osobowości i postawy twórczej

8. Problematyka ekspresji i wolności twórczej.

9. Misja społeczna sztuki.

10. Interpretacje dzieł sztuki.

Literatura podstawowa:

1. Olbrycht, K., Sztuka a działanie pedagogów, Wydawnictwo UŚ, Katowice 1987.

2. Szuman, S., O sztuce i wychowaniu estetycznym, WSiP, Warszawa 1975.

3. Wojnar, I., Estetyka i wychowanie, PWN, Warszawa 1964.

4. Wojnar, I., Wychowanie przez sztukę, WSiP, Warszawa 1995.

Literatura pomocnicza:

1. Bobrowicz, W. (red.), …sztuka/twórczość…edukacja…współczesne problemy edukacji estetycznej i artystycznej, Oficyna Wydawnicza VERBA, Lublin 2010.

2. Estreicher, K., Historia sztuki w zarysie, PWN, Warszawa 1986.

3. Olbrycht, K., Edukacja kulturalna jako edukacja do wzrastania w człowieczeństwie, Wydawnictwo UŚ, Katowice 2019.

4. Pankowska, K. (red.), Sztuka i wychowanie. Współczesne problemy wychowania estetycznego, Wydawnictwo ŻAK, Warszawa 2010.

5. Szuman, S., Wybór pism estetycznych, UNIVERSITAS, Warszawa 2008.

Wiedza: absolwent

PED2A_W07 - ma pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i o rządzących nimi prawidłowościach istotnych z punktu widzenia procesów edukacyjnych

PED2A_W08 - ma rozszerzoną wiedzę o cechach człowieka jako podmiotu konstytuującego różnego rodzaju struktury społeczne i instytucje życia społecznego oraz o zasadach ich funkcjonowania i zachodzących między nimi relacjach

PED2A_W09 - zna fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji, posiada uporządkowaną wiedzę o kulturowych uwarunkowaniach procesów edukacyjnych

Umiejętności : absolwent

PED2A_U05 - posiada pogłębione umiejętności prezentowania własnych pomysłów, opinii i stanowisk i popierając je rozbudowaną argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów, kierując się przy tym przyjętymi systemami normatywnymi

PED2A_U07 - ma pogłębione umiejętności obserwowania i twórczej krytyki podejmowanej działalności, dostrzega i analizuje dylematy etyczne; przewiduje skutki konkretnych działań pedagogicznych, ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych sytuacji edukacyjnych oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań

PED2A_U08 - potrafi sprawnie posługiwać się wybranymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania podejmowanych działań praktycznych

Kompetencje społeczne: absolwent

PED2A_K01 - ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i dorobku zawodowego, dokonuje krytycznej oceny odbieranych treści, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia z uwzględnieniem zmieniających się potrzeb społecznych

PED2A_K04 - utożsamia się z wartościami, celami i zadaniami realizowanymi w praktyce pedagogicznej, odznacza się rozwagą, dojrzałością i zaangażowaniem w projektowaniu, planowaniu i realizowaniu działań pedagogicznych

Bilans punktów ECTS: 2

1 ECTS – 30 godzin kontaktowych; 1 ECTS – zaliczenie końcowe w formie pracy pisemnej

Metody nauczania: nauczanie frontalne, dyskusja, warsztat, prezentacja multimedialna.

Warunki zaliczenia i sposób oceniania:

1. Obecność na zajęciach zajęciach jest obowiązkowa. Limit nieobecności na zajęciach to dwa zajęcia. W przypadku przekroczenia limitu nieobecności student jest zobowiązany jest do realizacji dodatkowych zadań zleconych przez prowadzącego.

2. Zajęcia są realizowane w sali

3. Student jest zobowiązany do przyswojenia materiału z zajęć.

4. Ocenę z zaliczenia stanowi ocena z pracy pisemnej na temat zadany przez prowadzącego zajęcia, z uwzględnieniem własnej aktywności studenta na zajęciach.