Teologia Nowego Testamentu

obowiązkowe

w sali

Teologia Nowego Testamentu wprowadza w główne kompleksy i dziedziny aktualnie prowadzonych badań nad tekstami Nowego Testamentu, kontekstem historyczno-kulturowym oraz kwestionują powszechnie przyjmowane interpretacje, co bezpośrednio przekłada się na charakter teologii Nowego Testamentu.

Teologia Nowego Testamentu wprowadza w aktualne badania i koncepcje interpretacyjne tekstów Nowego Testamentu i realiów historyczno-kulturowych, które kwestionują badawczy status quo, proponują zmiany paradygmatów i dokonują rewizji stanu wiedzy.

W ramach przedmiotu studenci poznają w szczególności zmiany w interpretacjach i prowadzonych badaniach z ostatnich 20-30 lat i ich aktualny stan. Nabywają umiejętność dyskusji, argumentacji i samodzielnego zajmowania stanowiska wobec zmian w paradygmatach badawczych i wynikach badań.

W ramach semestru omawiane są następujące zagadnienia:

1. Pierwsi chrześcijanie a Cesarstwo Rzymskie

2. Kobiety w kontekście cesarstwa rzymskiego, wczesnego judaizmu i pierwotnego chrześcijaństwa

3. Hermeneutyka i egzegeza

4. Gatunek Ewangelii

5. Studia nad językiem grecki - teoria aspektualności greckiego czasownika, semantyka leksykalna i leksykografia

6. Jezus z Nazaretu

7. Chrystologia NT

8. Teologia pawłowa i Paweł - Żyd, Grek, Rzymianin

9. Eschatologie i etyki NT

10. Ewangelie Mateusza i Marka

11. Ewangelia Łukasza i Dzieje Apostolskie

12. Apostoł Paweł i Rzymianie, List do Hebrajczyków

13. List Jakuba i listy Piotrowe

14. Listy janowe i Objawienie

Literatura jest podana odnośnie poszczególnych tematów (P - podstawowa, U - uzupełniająca):

1. Historia Żydów w starożytności: Od Thotmesa do Mahometa, Ł. Niesiołowski-Spano, K. Stebnicka, Warszawa 2020, str. 279-308 (P) i 309-327 (U).

A. Ziółkowski, Historia powszechna: Starożytność, Warszawa 2009, str. 844-865 (P); 781-809 (U); 822-829 (U).

2. A. Gomola, Bóg kobiet, Tarnów 2010, str. 47-71 (P).

D.F. Sawyer, Interpretacja feministyczna [w:]Słownik hermeneutyki biblijnej, pod red. R.J. Cogginsa, J.L. Houldena, Warszawa 2005, str. 299-303 (P).

3. W.G. Jeanrond, Hermeneutyka [w:]Słownik hermeneutyki biblijnej, pod red. R.J. Cogginsa, J.L. Houldena, Warszawa 2005, str. 250-253 (P); W.J. Hollenweger, Interpretacja czarnych chrześcijan [w:] tamże, str. 296-299 (P); D.J.A. Clines, Interpretacja holistyczna [w:] tamże, str. 303-306 (U); C. Rowland, Interpretacja marksistowska, i: Interpretacja materialistyczna [w:] tamże, str. 315-316 (U) i 316-318 (U).

4. M. Wojciechowski, Wpływy greckie w Biblii, Kraków 2012, str. 229-252 (P).

M. Burridge, Ewangelia: Dobra Nowina [w:] Słownik nauczania Jezusa oraz tematów czterech Ewangelii, pod red. J.B. Greena, J.K. Brown, N. Perrina, Komentarz tematyczny do Nowego Testamentu, t. 1, Warszawa 2017, str. 243-252 (U).

5. Prezentacja z zajęć.

6. C. Brown, Poszukiwanie Jezusa historycznego [w:] Słownik nauczania Jezusa oraz tematów czterech Ewangelii, pod red. J.B. Greena, J.K. Brown, N. Perrina, Komentarz tematyczny do Nowego Testamentu, t. 1, Warszawa 2017, str. 567-603 (P).

7. J.D.G. Dunn, Chrystologia, Nowy Testament [w:] Słownik hermeneutyki biblijnej..., str. 84-88 (P); F. Watson, Chrystologia nowożytna [w:] Słownik hermeneutyki biblijnej..., str. 79-83 (U).

8. W. Rakocy, Paweł Apostoł - chronologia życia i pism, wyd. 2, Częstochowa 2008, str. 27-48.379-387 (P); J. Gnilka, Paweł z Tarsu - Apostoł i świadek, str. 253-268.317-328 (U).

9. R.P. Caroll, Eschatologia [w:] Słownik hermeneutyki biblijnej..., str. 155-159; J.L. Houlden, Etyka (Nowy Testament) [w:] Tamże, str. 165-168 (P); C.S. Rodd, Etyka (Stary Testament) [w:] Tamże, str. 168-172 (U).

10. Ewangelia Według Świętego Marka, opr. A. Malina, Nowy Komentarz Biblijny - Nowy Testament, t. 1: rozdziały 1,1-8,26, Częstochowa 2013, str. 27-33.39-59 (P); J.K. Brown, Ewangelia wg Mateusza [w:] Słownik nauczania Jezusa..., str. 224-237 (U).

11. J.B. Green, Dzieje Apostolskie [w:] Słownik późnych ksiąg Nowego Testamentu i pism Ojców Apostolskich, red. R.P. Martin, P.H. Davids, Warszawa 2014, str. 211-228 (P); J.B. Green, Ewangelia wg Łukasza [w:] Słownik Jezusa..., str. 202-212 (P).

12. M. Reasoner, Rzym i chrześcijaństwo rzymskie [w:] Słownik teologii św. Pawła, red. G.F. Hawthorne, R.P. Martin, D.G. Reid, Warszawa 2010, str. 720-724 (P); J.D.G. Dunn, Rzymian, list do [w:] Tamże, str. 724-737 (U); A.L. Lane, List do Hebrajczyków [w:] Słownik późnych ksiąg..., str. 491-505 (P).

13. Mądrość zstępująca z góry - komentarz strukturalny do listu św. Jakuba, opr. K. Wojciechowska, M. Rosik, Warszawa 2018, str. 25-59 (P); J.R. Michaels, Pierwszy list św. Piotra [w:] Słownik późnych ksiąg..., str. 730-738 (P); R.J. Bauckham, Drugi list św. Piotra [w:] Tamże, str. 189-192 (P).

14. G.M. Burge, Listy św. Jana [w:] Słownik późnych ksiąg..., str. 533-544 (P); G.R. Beasley-Murray, Apokalipsa [w:] Tamże, str. 18-29 (P).

WIEDZA

K2_W01:

ma usystematyzowaną wiedzę i rozumie wzajemne uwarunkowania i wpływy różnych subdyscyplin teologicznych na historyczny rozwój teologii biblijnej jako dyscypliny naukowej

dogłębnie rozumie znaczenie wpływu interpretacji biblijnej na kształtowanie się głównych kierunków refleksji teologicznej

K2_W02:

ma gruntowną, wieloaspektową i podbudowaną teoretycznie znajomość metod interpretacji tekstu biblijnego

zna dogłębnie historię interpretacji ST i NT oraz główne nurty teologii biblijnej

K2_W03:

ma zaawansowaną i uporządkowaną wiedzę o bieżącym stan badań stan badań przekazami biblijnymi

ma zaawansowaną i uporządkowaną wiedzę o współczesnej problematyce teologii biblijnej i sposobach jej formułowania oraz o hermeneutycznej złożoności chrześcijańskiej lektury ST i interpretacji ST, NT i tekstów pozabiblijnych

K2_W04:

zna dogłębnie terminologię z zakresu badań nad ST i NT na poziomie rozszerzonym

zna terminologię stosowaną w badaniach lingwistycznych, historycznych, filozoficznych, literackich i religioznawczych

zna rozszerzoną terminologię egzegetyczną i teologiczną w wybranym języku obcym

K2_W05:

dogłębnie zna i rozumie językowy wymiar tekstów ST i NT oraz dyskursu w zakresie teologii biblijnej

ma pogłębioną wiedzę o historyczno-językowym wymiarze biblistyki

K2_W06:

dogłębnie rozumie złożoność i wielokierunkowość badań biblistycznych

ma pogłębioną wiedzę na temat historycznego wymiaru dyskursu biblistycznego

dogłębnie zna zasady uporządkowanej metodologicznie argumentacji w zakresie egzegezy i teologii biblijnej

K2_W07:

ma rozszerzoną i teoretycznie uporządkowaną wiedzę o związkach egzegezy biblijnej, teologii ST i teologii NT z historią, historią religii i socjologią religii

dogłębnie zna i rozumie powiązania metodologiczne egzegezy biblijnej z metodologią stosowaną w badaniach literackich

ma rozszerzoną wiedzę na temat miejsca interpretacji biblijnej w ogólnej hermeneutyce filozoficznej

K2_W08:

dogłębnie zna i rozumie wpływ czynników historycznych, społecznych i kulturowych na interpretację biblijną i dyskurs w zakresie biblistyki

ma szeroką znajomość wpływu Biblii i badań biblijnych na życie społeczne i kulturalne

UMIEJĘTNOŚCI

K2_U01:

samodzielnie wyszukuje, analizuje, ocenia, selekcjonuje i integruje informacje ze źródeł pisanych i elektronicznych

K2_U02:

samodzielnie interpretuje i komentuje teksty ST i NT, dobierając właściwe metody egzegetyczne

potrafi identyfikować strategie intertekstualne

samodzielnie identyfikuje, analizuje i krytycznie ocenia złożone argumenty teologiczne w zakresie biblistyki, uwzględniając historyczny wymiar tej subdyscypliny

K2_U03:

potrafi formułować hipotezy badawcze w zakresie egzegezy biblijnej i jej uzasadniać, posługując się wiedzą metodologiczną, teologiczną oraz literaturą przedmiotu

K2_U06:

potrafi poprawnie metodologicznie i terminologicznej komunikować się za pomocą różnych środków z różnymi kręgami odbiorców, przedstawiając krytycznie złożone interpretacje biblijne

K2_U07:

potrafi prowadzić dyskusję egzegetyczną i teologiczną i krytyczną wymianę w zagadnieniach z zakresu teologii biblijnej

K2_U08:

efektywnie korzysta z literatury egzegetycznej w wybranym języku obcym

KOMPETENCJE

K2_K01:

zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego

K2_K02:

uznaje znaczenie wiedzy i gotów jest współpracy z ekspertami na potrzeby działań badawczych i realizacji zadań związanych z pracą zawodową

K2_K05:

wykazuje aktywność indywidualną i inicjuje działania zespołowe w celu praktycznego wykorzystania badań egzegetycznych

K2_K07:

ma świadomość znaczenia polskiego i światowego dziedzictwa w zakresie biblistyki

angażuje się w działania o charakterze religijno-biblistycznym w ramach uczestnictwa w życiu religijnym, społecznym i kulturalnym

1. Metody weryfikacji efektów uczenia się:

- kontrola obecności na zajęciach (dopuszczalne dwie nieobecności) i przygotowania do nich (krytyczna lektura wskazanych materiałów) -

K2_W01, K2_W02, K2_W03, K2_W04, K2_W05, K2_W06, K2_W07, K2_W08, K2_U01

--> w przypadku większej liczby nieobecności (nie przekraczącej łącznie 50% liczby zajęć ćwiczeniowych) student/ka sporządza pracę

zaliczeniową na bazie tematyki opuszczonych zajęć - K2_W01, K2_W02, K2_W03, K2_W04, K2_W05, K2_W06, K2_W07, K2_W08, K2_U01

- aktywny udział w ćwiczeniach - K2_U01, K2_U02, K2_U03, K2_U06, K2_U07, K2_U08

- ocena jakości dyskursu prowadzonego w trakcie ćwiczeń - K2_K01, K2_K02, K2_K05, K2_K07

- egzamin ustny - K2_W01, K2_W02, K2_W03, K2_W04, K2_W05, K2_W06, K2_W07, K2_W08, K2_U01, K2_U02, K2_K01, K2_K07

2. Kryteria oceniania:

Zaliczenie wykładu i ćwiczeń jest warunkiem dopuszczenia do egzaminu - tryb przeprowadzania, zakres tematyczny, literatura są podane

w sylabusie szczegółowym dla danego cyklu dydaktycznego.

Student posiadający zgodę na Indywidualną organizację studiów (IOS) obowiązkowo na początku roku akademickiego / cyklu zgłasza się do nauczyciela akademickiego w celu ustalenia indywidualnego toku pracy i zasad uzyskania zaliczeń oraz przystąpienia do egzaminu.